29.5.12

Sap of Dibi?

Sap, ik schreef het al eerder, heeft veel van Job Cohen. Te fatsoenlijk voor deze tijd, een te monotone stem of misschien een verlegenheid, die in de politiek niet erg gelegen komt. Daarnaast houd ik niet van uitspraken als 'duidelijk maken waar GroenLinks voor staat'. Dat is geen antwoord op de vraag, wat je de komende tijd gaat doen. Inhoudsloos. Je hebt mensen die op de vraag 'hoe gaat het?' antwoorden met 'druk, druk, druk' en dat zegt net zo weinig.
     Dibi antwoordt in onderwerpen en dat is wel zo duidelijk. Hij benoemt en komt daardoor veel beter uit de verf. Geen standaard teksten, geen veiligheden, maar gewoon recht voor zijn raap.


     Het verschil tussen beide is te vergelijken met Ernst en mij. Ernst is de diplomaat binnen de fractie en ik ben de flapuit. Ik kan me blauw ergeren aan zijn omslachtigheid en hij zich vreselijk aan mijn emotionele uitschieters. Het één is niet beter of slechter dan het andere. Het is karakter bepaald.
     Wie voor zekerheid gaat, zal op Sap stemmen, omdat ze evenwichtig is en diplomatiek. Wie het avontuur aan durft, moet op Dibi stemmen, misschien met het risico, dat toekomstige coalitie-onderhandelingen niet makkelijk zullen verlopen, maar wie zal het zeggen?
     Of Dibi betrouwbaar is weet ik niet. Ik houd er namelijk ook niet van, als mensen een tipje van de sluier oplichten en daarna hardnekkig hun mond houden. Komt dat voort uit ondoordenkendheid of is dit opzet? Als je A zegt, zeg je ook B, anders houd je je kop dicht. Dibi heeft hier een handje van. Hij insinueert zaken, die hij vervolgens weer ontkracht of omwille van de lieve vrede laat rusten. Kop houden dan! Zo wordt het huichelachtig en worden statements alleen maar venijnige stemmentrekkers.
     Beide kandidaten hebben hun goede kanten en de enige beweegreden voor mij om op Sap te stemmen ben ikzelf. Het is dat karakter van me, dat me zo vaak is opgebroken, omdat ik te snel en te ondoordacht reageerde of mijn mening klaar had. Ik zie dat ook bij Dibi. Hij moet leren eerst te denken, dan te doen. Het belang van de post is te groot, om zwaar op je bek te gaan en die kans zit er bij Dibi meer in dan bij Sap. Wat betreft opleidingsniveau maak ik me geen zorgen. Een lijsttrekker staat niet alleen en je kan onmogelijk van alle markten thuis zijn.
     Na mijn Mauro-blog, waarin ik GroenLinks scherp aanviel, belde Dibi me om uitleg te geven over de gang van zaken. Ik vroeg hem toen of hij geen fractievoorzitter kon worden, want ik vind hem een hele goede politicus. alleen dat telefoontje al! Mijn smaak. De gang van zaken rond deze verkiezing voelt niet lekker en dus kies ik voor zekerheid, maar over vier jaar (of zoveel eerder als gebruikelijk in Nederland), zal ik een lijsttrekkersverkiezing met open armen tegemoet zien en heeft Dibi ruim de kans mijn kritiek op hem te ontkrachten.

28.5.12

De kiezer maakt wel uit wie deskundig is?


Bij gebrek aan een krant op tweede pinksterdag kom ik nog eens aan ander leeswerk toe. Natuurlijk de Groene (nr.20), waarin Henk Hofland vraagt om een toelatingsexamen voor politici, en met mijn nog vrij verse iPad de site van NU.nl, waarop Tofik Dibi zich uitlaat over een nieuwe progressieve partij (met PvdA en D66). Hofland is positief over Dibi: "En bovendien, de vaderlandse geschiedenis leert dat ook een ruime ervaring in de politiek Den Haag geen garantie biedt tegen het begaan van geweldige blunders." Ja, dat is een feit. Als voorbeeld noemt hij de Kunduz-missie. Alweer met hem eens. Maar minder lekker vind ik het feit, dat Dibi zich daar nu van distantieert, terwijl hij net zoveel GroenLinks was en is als Sap. Zo hard gesteld, zou hij het voorbeeld van Ab Klink hebben moeten volgen en zich hebben moeten afkeren van zijn partij. Niet nu aankomen met Kunduz, omdat dat veel GroenLinksers zwaar op de maag ligt en stemmen trekt.
     De hoop van Dibi op een nieuwe progressieve partij deel ik niet. Ik heb in de verste verte geen PvdA gevoel en heb dat ook nooit gehad. En ook D66 staat redelijk van me af. Samenwerken oké, maar geen fusie? Nee, a.u.b..


     Het interessantste leeswerk van deze ochtend was toch wel de eindeloze reeks reacties op het artikel over Dibi op NU.nl. Heb je zin in een flinke shock? Lees reacties op NU.nl! Oké, voor een niet politicus kan het slechts lachwekkend zijn, maar als je zelf in de politiek zit, dan rijzen de haren je te berge. Behalve een flinke dosis scheldwoorden en naamsverbasteringen als 'Sapperdeflap' (weet je nog, mevr. de Kip niveau), komt er (op een enkele reactie na) geen zinnig woord uit. Kijk op politiek 0,0. Wat zijn dat voor mensen, die hun reactie op die site kwijt moeten? Gemiddelde kiezers? Kan ik me niet voorstellen. Gefrustreerde kiezers? Misschien. Gewoon mensen die altijd en overal gal spuien? Zou kunnen.   Ik dacht nog even 'leuk, je kan reageren', maar na het lezen van de helft van die reacties wilde ik mij niet tot dat niveau verlagen. Kreeg het gevoel van 'Als je hier iets neerzet, dan sluit je je aan bij een hele verkeerde partij'. Dat klopt misschien ook wel. Heel veel teksten zijn erg populistisch en doen verdacht veel denken aan PVV uitlatingen.
     Conclusie? Het populisme schreeuwt overal maar door, ongenuanceerd, scheldend en vloekend over alles wat niet goed is. Helaas zijn de PvdA en de SP daar nu ook mee bezig. Zware kritiek op het Lente-akkoord, maar nergens zie ik de maatregelen, die deze twee partijen hadden willen nemen om het begrotingstekort binnen te perken te houden. Vandaar dan ook nu maar een oproep aan PvdA en SP: "Jongens, kom eens met jullie bezuinigingspakket!" Want ik vraag me toch zwaar af, wie in die pakketten had moeten bloeden? Zelfs als de doelstelling op 3,2 of 3,4% was gestrand, ook dan zouden die maatregelen voor Nederland ingrijpend zijn geweest, dus vooruit met de geit. Laat me drie keer raden: dit blijft ook een ongeboren geit.

22.5.12

Het is nooit goed

Utopia

In de Volkskrant van vandaag schreef Raoul du Pre het commentaar "De weglopende kiezer". Hij heeft volkomen gelijk. Zolang je als partij in de oppositie zit doe je het altijd goed. Niemand verwacht dat je ook maar iets realiseert van je plannen (of zoals veel kiezers plegen te zeggen: beloften). Zit je in de regering, of in het lokale bestuur, maak je deel uit van de coalitie, dan wordt er verwacht dat je wel je voornemens waarmaakt. Dat een coalitie een samenwerkingsverband is tussen verschillende partijen en al die partijen een gedeelte van hun verkiezingsprogramma willen verwezenlijken, dat gaat er bij veel kiezers niet in.
     Eens te meer is dit goed zichtbaar na het Lente-akkoord van VVD, CDA, D66, GroenLinks en de CU. Dat er tien snerpende maatregelen zijn teruggedraaid door deze gelegenheidscoalitie doet niet ter zake, vindt men ineens. Het feit, dat er bezuinigingsmaatregelen worden genomen, die mensen in hun portemonnee voelen is genoeg reden om massaal af te haken en de hoop te vestigen op partijen als de PvdA, de SP en de PVV. Alsof de maatregelen, die deze partijen hadden moeten nemen geen pijn hadden gedaan. Natuurlijk, een leuk politiek spel, dat het merendeel van Nederland niet door schijnt te hebben. Zolang je als partij geen verantwoordelijkheid neemt hoef je niet op de blaren van je moed te zitten. Dan kan je partijen die dat wel doen blijven verwijten, dat ze het verkeerd doen. Dat is makkelijk, en dus erg laf.
     Verwacht u nou echt dat de SP, als zij aan een regering zou deelnemen, met geld kan lopen smijten om alle schrijnende gevallen in Nederland op te lossen en dat zij zal zorgen, dat iedereen een prima leven krijgt? Dat is wel erg utopistisch. Verwacht u nou echt, dat de PVV alle islamieten het land uit krijgt, dat er geen asielzoeker meer in komt en dat de Nederlander het werk van de Polen zal overnemen, dat zwaar onderbetaald wordt? Nederlanders zijn gekke Gerretje niet.
     SP, PvdA en PVV hebben geen cent meer te makken dan de andere partijen in dit land. En waar geen geld is, kan het ook niet uitgegeven worden. Hoe doet u dat in uw huishouding? Gaat u lekker uit eten als uw portemonnee leeg is of neemt u genoegen met een blinde vink uit de supermarkt?
     Het komt wel goed met Nederland, dat weet ik zeker. En hoe het volgens mij goed komt? Door te stemmen op de partijen van het Lente-akkoord. Dan weet u zeker dat iedereen in Nederland wordt vertegenwoordigd: beetje rechts, beetje links, beetje midden, beetje gelovig, beetje atheïstisch, beetje sociaal, beetje conservatief. Dan heeft iedere Nederlander wat te huilen tijdens bezuinigingen en dan heeft iedere Nederlander in goede tijden wat te juichen. Dan pas is er sprake van een evenwichtige volksvertegenwoordiging, want een links kabinet zal te sociaal voelend zijn en een rechts kabinet zal de pijn van de armsten niet voelen.
     U heeft nog een paar maanden, om hier eens flink over na te denken. Als wij alleen maar blijven kijken naar wat goed voor onszelf is, dan is het land besturen, zoals du Pre zo goed zegt, een onmogelijke opgave. Dan is alles altijd verkeerd. En misschien is het ook een aanrader, om eens te kijken of die 'mooie beloftes' van veel partijen wel realistisch zijn, want je kan natuurlijk stemmen op Utopia, maar dat bestaat alleen in boeken. 

19.5.12

Vuile politiek van Dibi


De kandidaatstelling van Tofik Dibi is bijzonder kwalijk. Niet omdat iemand binnen GroenLinks tegen een democratische gang van zaken is, maar omdat er geen enkele aanleiding was om juist nu voor een andere partijleider te kiezen. Daarbij is de wijze waarop ook verre van smakelijk. Vanuit het niets kondigt Dibi ineens zijn kandidatuur aan en gaat op campagne, nog voor het tot welke GroenLinkser dan ook is doorgedrongen, dat de positie van Jolande onder vuur ligt.


     Dibi diende hiermee in zijn eentje 'een motie van wantrouwen' in over het functioneren van Sap, want ik heb toch niemand anders gehoord die van mening was, dat er maar weer eens naar een nieuwe partijleider moest worden omgekeken. Hij heeft eigenhandig een procedure afgedwongen, die verre van democratisch is. Sterker nog: dit heet vuil spel. Via de media liet hij weten, dat hij de strijd met Sap aangaat en als de partij in stomme verbazing nog bezig is te kijken, of dit allemaal kan, of dat nu de bedoeling is, of hij wel het kaliber heeft, verwijt hij het bestuur via de media alweer, dat het niet democratisch bezig is.
    Het kan zijn dat Dibi al in een eerder stadium zijn promotiewensen kenbaar heeft gemaakt, maar dan had hij op fatsoenlijke wijze voor de steun van een fractiemeerderheid moeten zorgen. Die is er niet. En als die er niet is, dan heet dat pech, maar dan zit niemand op je te wachten. Kennelijk kon Dibi dat niet verkroppen en ging dus eigenhandig via de media aan de slag.


    Dat Jolande Sap ervoor kiest om de strijd aan te gaan, kan ik me goed voorstellen. Het is de enige juiste manier om 'de motie van wantrouwen' te ontkrachten en niet de naam te krijgen ondemocratisch te zijn, want owee, dan valt heel Nederland over haar heen, ook al ligt die smet bij haar opponent. Ze kan dus nog alleen de uitdaging aangaan, want knalhard zeggen, dat Dibi een vuile verrader is (wat het merendeel van de GroenLinksers zal vinden), dat mag ze niet (maar ik lekker wel).


     Binnen GroenLinks kennen wij kandidatencommissies, die beoordelen of de beoogde kandidaten voor een post over de juiste kwaliteiten beschikken. Dat is wel nodig, want met een leuk gezicht ben je nog geen goed politicus en een goed politicus is niet zomaar een goed leider. Het getuigt van veel arrogantie dat Dibi zichzelf kwaliteiten toedicht, terwijl een kandidatencommissie van mening is dat hij deze niet bezit. Dat gaat behoorlijk richting narcisme.
     Ik hoop oprecht dat het ellenbogenwerk van Dibi wordt afgestraft met zijn eigen politieke zelfmoord. Niet omdat ik hem een slecht politicus vind (in tegendeel), maar omdat het spel dat hij nu speelt zo vals in elkaar zit, dat mijn vertrouwen in hem volledig is verdwenen. Daarbij heeft hij onder de noemer BAM nog geen enkele inhoudelijke zin uit zijn mond laten komen.


     Het is jammer dat onze partijvoorzitter Heleen Weening gisteravond bij Knevel en v.d. Brink keer op keer hetzelfde antwoord herhaalde, namelijk 'het was een correcte procedure'. Heleen had het beter over de procedure van Tofik Dibi zelf kunnen hebben: 'Het was een onjuiste procedure, die niets met democratie van doen heeft.'

Femke < Jolande > Tofik


Het was geen gelukkige zet van Femke Halsema om bij haar aftreden Jolande Sap naar voren te schuiven als nieuwe leider van GroenLinks. Het paste niet in de democratische aard van de partij, al zijn er argumenten te over voor te vinden. Binnen een fractie weet iedereen optimaal van ieders kwaliteiten en het ligt voor de hand een partijleider te kiezen die bij iedereen goed ligt. Maar wat speelt in een fractie is vaak iets anders dan wat speelt bij de leden van een partij. Zij willen een charismatische leider die tot de verbeelding spreekt, die zichtbaar is. Jolande Sap was dat, tot het Lente-akkoord, allerminst. Een leuke vrouw met een zacht geluid, zou ik zeggen. Niets mis mee, maar misschien vergelijkbaar met Job Cohen, de lieveling van heel veel Nederlanders, maar als leider van de PvdA veel te beschaafd. Dat is Jolande ook: kundig maar super beschaafd.


     Gelukkig heeft zij met het Lente-akkoord haar sterke kant kunnen tonen, waardoor zij de spotlights op zich richtte. Dat is de manier waarop een politicus groter groeit: door acties. Die acties liggen niet voor het oprapen, maar dienen zich in de loop der tijd aan. Een goed politicus pakt die op, maakt van de gelegenheid gebruik en ziet zijn ster ineens rijzen.
     Er zijn ook politici, die niet kunnen wachten tot hun ster rijst, zoals Wilders en Samsom. Zij hebben zichzelf bestempeld als dé leiders bij uitstek. Zij zullen wel eens even...en dan moet nog maar blijken, wat er van al hun beloften waar wordt gemaakt. Geen greintje bescheidenheid, maar dat hoort bij onze huidige samenleving. Tegenwoordig mag je als mens zelf zeggen, dat je goed bent. Vroeger was dat een arrogante doodzonde.


     Tofik Dibi behoort ook tot deze laatste groep uitverkorenen. Hij is ervan overtuigt, dat hij...BAM...wel eens even GroenLinks driedubbel op de kaart kan zetten. Enerzijds kan ik het me wel voorstellen. Het is frustrerend als je het goede gedachtegoed van een partij niet bij de massa kan deponeren en dat dat een verkeerdeling als Wilders wel lukt. Je krijgt de neiging in voetsporen te treden, dát te doen, wat ook die populist doet: schreeuwen, bammen, populistische lege frasen de wereld ingooien, om maar vooral gezien te worden. Maar of dat nou de aard van GroenLinks moet zijn, dat betwijfel ik ten zeerste. Verloochen jezelf niet.
     Jolande Sap is inmiddels groter geworden dan Femke Halsema, want het is haar, met D66 en de CU, gelukt te laten zien, dat de Nederlandse bevolking bestaat uit een samenraapsel van verschillend gestemden: conservatief, liberaal, progressief, of zo u wilt: rechts, midden, links, gelovig, atheïstisch...noem maar op. Het Lente-akkoord is het resultaat van een uniek samenwerkingsverband, dat nationaal genoemd mag worden. Nee, we zijn er niet blij mee, want we gaan het voelen, maar dat zou ook het geval zijn met iedere ander bezuinigingspakket.
     GroenLinks heeft dus vooral op dit moment geen nieuwe leider nodig. Zeker niet een, die wil gaan bammen, want onze huidige leider heeft zonder enig gebam gezorgd voor het aanzien, dat GroenLinks waardig is. Zij heeft laten zien wat samenwerking is, zij heeft respect afgedwongen en dat allemaal zonder ook maar één schreeuw of bam, maar met dat wat haar kenmerkt: vakkundigheid.

9.5.12

Israël is weer lekker bezig

Verbazing over en afschuw van Israëls politiek valt me vaak ten deel. Schendingen van wat voor (mensen)rechten dan ook zijn schering en inslag. Is dit een 'Westers' land? Nee. En zeker niet sinds vandaag. De dictatuur 'Netanyahu' is een feit. Had koning Bibi eerst nog het voornemen om vervroegde verkiezingen uit te schrijven, vannacht is het hem gelukt een coalitie aan de gaan met zijn grootste opponent Shaul Mofas van de partij Kadima. Dat zegt veel over Mofas, die het vice-premierschap kennelijk belangrijker vindt dan zijn politieke overtuiging (voor vredesonderhandelingen met de Palestijnen en voor ontruiming van bezet gebied), maar het zegt nog meer over de wellust naar macht van Netanyahu. Het voornemen vervroegde verkiezingen uit te schrijven was me al een raadsel. Was er een kabinet gevallen? Nee. Kadima werd in 2009 de grootste partij, maar kon geen coalitie vormen. Netanyahu (Likud partij) lukte dat met extreem rechtste en orthodoxe partijen wel. Maar hoe meer macht hoe meer vreugde en dus ga je voorbij aan alles wat reëel is in de politiek: doorregeren tot de verkiezingen van oktober 2013. Dat lukt nu wel, want Mofas heeft een mooi nieuw baantje. Hoe verklaart hij zijn volledige ommezwaai naar zijn kiezers, vraag ik me af. Of hoeft dat in Israël niet? In ons land is er in ieder geval nog een breekpunt nodig, moet een kabinet vallen om nieuwe verkiezingen uit te kunnen schrijven, maar in Israël kan dat kennelijk op vriendelijk verzoek.

3.5.12

Tien jaar na Pim Fortuyn

Ik lees net in mijn 'Groene' dat 6 mei 2002 bij de meeste Nederlanders als de dag van gisteren in hun geheugen staat gegrift. Ik behoor niet tot die Nederlanders. Dat ik weet wat er op die dag gebeurd is komt, omdat kranten, tijdschriften en andere media ons al dagen, misschien wel weken, overstelpen met herinneringen aan 'de politieke moord' van Nederland. Ik kan er niet omheen, onderdoor, achterlangs.


     Nee, ik weet niet waar ik was, toen Fortuyn werd vermoord en nee, ik was geen treurende Nederlander. Ik was de verbaasde Nederlander, die de moord weliswaar als volkomen onzinnig en onrechtvaardig beoordeelde, maar tegelijkertijd stomverbaasd was over de enorme heisa, die deze daad op gang bracht. Ik begreep niet dat mensen, die de man nog nooit hadden ontmoet, huilend de straat opgingen. Ik begreep niet waarom een vriend van ons met bloemen en tranen naar zijn graf ging en ik begreep niet, waarom deze moord zoveel erger was, dan al die andere moorden hier in Nederland.
     Ik zag de moord ook niet als een politieke moord. Het was een moord op een bekende Nederlander. Maar voor mij waren en zijn bekende Nederlanders niet meer waard dan onbekende Nederlanders. De waanzin van de moordenaar, zijn kaliber, deden ook helemaal niet denken aan een politieke moord, maar gewoon aan de zoveelste waanzindaad, waarvan we er later nog vele (en ergere) hebben zien volgen in Nederland en daarbuiten.


     Voor mij was Pim Fortuyn een charlatan, een narcist en snob. Een rijke lul, die met populisme een mensenmassa wist te bewerken voor zijn eigen eer en glorie. Een massa, die hij diep in zijn hart minachtte om hun gebrek aan eruditie, datgene waar zijn hele wezen prat op leek te gaan.
     Politiek gezien stelde de man niets voor. Ik kan mij nog herinneren, dat ik me tijdens ieder interview zat te ergeren aan het feit, dat hij nergens een zinnig antwoord op kon geven, de hete brei omzeilde of met een wedervraag zijn snor drukte. Op andere momenten gooide hij de deur dicht. Maar Nederland leek te vallen voor de theatrale acteur (ja, dubbelop). En toen het theatrale hoofd zelf viel, was de martelaar van het volk geboren. Theo van Gogh had het zelfs over een heilige.
     Nu zou ik me moeten bezighouden met 'de erfenis van Pim'. Welnee, geen erfenis. In zijn kielzog zijn een aantal nieuwe populisten opgestaan, want wat hij niet kon afmaken en zijn LPF om zeep bracht, kon een ander oppakken. Kiezers zat om een plaats in Den Haag te veroveren. Opportuun gedrag van zielige mensen, die macht ambiëren. Een macht waar ze vervolgens niet mee om kunnen gaan, zonet bewezen door Geert Wilders. Macht die hij alleen in stand kon houden, zolang hij alleenheerser was in zijn partij (dank aan de recente dissidenten) en zolang hij geen verantwoordelijkheid hoefde te nemen voor minder prettige beslissingen.
     Pim Fortuyn is voor mij dood. Ik had hem absoluut een natuurlijke dood gegund, maar een gek dacht daar anders over. Dat hij martelaar is geworden van de zielige bange Nederlander, was eigenlijk wel te voorzien, maar is me nog steeds een enorm raadsel.


     Laten we Geert Wilders in godsnaam in leven houden, want anders krijgen we er nog een. Dan moeten we eerdaags nog een kerk oprichten voor de gewezen katholieken, die de kruistochten weer tot leven hebben gebracht.

2.5.12

4 mei: bezinning

Velsens college 4 mei 2011
Op 4 mei ben ik steevast twee minuten stil. Redelijke onzin eigenlijk, want gedurende de rest van het jaar denk ik vaker aan slachtoffers van oorlogen, dan in mei, als het voorjaar het leven zo ontzettend vrolijk maakt. Ik herdenk de doden al mijn hele leven op alle momenten, en dat zijn er veel, dat de idiotie van deze wereld  mij bereikt via de media. Dat beperkt zich natuurlijk niet tot Nederland: Bosnië, Irak, Afghanistan, 9/11, Hutu's en Tutsi's, Tibet, Utoya, ik kan hier moeilijk de halve wereld vermelden. En het beperkt zich ook niet tot oorlogen en grote aanslagen: de man die zijn vrouw en kinderen vermoord, de vrouw die vier baby's smoort, de monnik die zichzelf verbrandt.

Franc Weerwind bij vrijheidsvuur
     Toch is dodenherdenking nog wel van deze tijd, want twee minuten per jaar stilstaan bij de slechtheid van de mens is geen overdreven luxe. Als die twee minuten er niet waren, wanneer had ik dan ooit het verhaal overgebracht op mijn kinderen? Was het er dan bij ingeschoten? Je weet maar nooit. Mijn kleuters moesten hun mond al houden en met het verstrijken van de jaren kregen zij iedere keer een beetje meer informatie over het waarom. De jaarlijkse herhaling van de twee minuten stilte was altijd weer aanleiding om te praten over goed en kwaad, want familieleden hebben wij niet te betreuren en dus kreeg onze dodenherdenking een algemeen opvoedkundig aspect. De herdenking, op die manier bezien, is van onschatbare waarde, want natuurlijk vertel je je kinderen op een bepaald moment over de holocaust, maar zonder aanleiding blijf je niet aan de gang. Die twee minuten op 4 mei zijn voor ons minder een dodenherdenking dan wel een bezinning: Gij zult een goed mens zijn!
     Sinds 2010 leg ik samen met fractie en bestuur van GroenLinks bloemen bij het monument op Plein 1945 in IJmuiden. Dat is weer een hele andere beleving. Ineens is dodenherdenking formeel geworden en kijkt men toe, hoe ik herdenk. Het is geen denkproces meer maar een doe-proces, dat volwaardig lijkt, maar toch afbreuk doet aan mijn beleving, want herdenken kan je het beste alleen.