Alpha gedrag

Toumai

Vroeg in de avond staat ons beeldscherm in de savanne en holt een blonde Engelse zwetend in onze richting. Ze vertelt buiten adem, dat wij onze vacht verloren om te kunnen zweten en zo onze lichaamstemperatuur regelen. Aan de hand van botten van de Toumai, een verre voorvader die 6 á 7 miljoen jaar geleden in het gebied leefde waar zij nu rond holt, laat ze ons weten, dat deze aap al rechtop liep. Door droogte maakten bossen plaats voor graslanden, de savanne, en om te overleven moesten we hard en langdurig kunnen rennen. Ons DNA komt voor meer dan 99% overeen met die van de chimpansees, ofschoon wij niet eens rechtstreeks van hen afstammen. De tak splitste zich al veel eerder.
   De Engelse vertelde het verhaal van onze schepping, zonder appel en zonder rib, maar wel met botjes, die aantonen hoe de voet aan de enkel zat. Veel dingen wist ik al, maar bijvoorbeeld niet, dat de mens zich met zijn smalle middel en lange benen zo aanpaste aan het landschap, dat hij van alle zoogdieren de langste afstand kan hollen.

   Een indiaan in het hart van een oerwoud zal zo zijn eigen verhaal hebben over zijn origine. Ik begrijp dat, want daar is geen boek te vinden. Maar in de westerse wereld zijn er nog mensen die geloven in Adam en Eva. Dat begrijp ik niet. Zij gaan hardnekkig voorbij aan de wetenschap om zich vast te klampen aan een oud testament, dat inderdaad stokoud is. Het zijn waarschijnlijk dezelfde mensen, die homofilie zien als een ziekte en de straf daarop verwachten in de hel.
   Hardnekkigheid kom ik regelmatig tegen. Als een mens tegen beter weten in stug zijn gelijk wil behouden, dan leidt dat vaak tot liegen. Zo had ik ooit een man, die werd betrapt met zijn vriendin, maar zelfs toen nog bleef ontkennen dat hij vreemd ging. Ik dacht dat hij leed aan een bijzondere afwijking, maar bij nader inzien is die niet zo bijzonder. In tegendeel, hele massa's lijden aan de ziekte.
   Even geleden kreeg een aantal bewoners niet het referendum waarom het had gevraagd. De verordeningen maakten dat onmogelijk. Maar natuurlijk werd de gemeente de zwarte piet toegespeeld. Deze had de regels maar aan zijn laars moeten lappen en de kranten hapten daar heerlijk op door met leugen op leugen.
   Als de moordenaar van een meisje met behulp van DNA kan worden terechtgesteld, dan juicht de in Adam en Eva gelovende vader hard om de techniek, die hij elders negeert. Als de referendum aanvrager geen lelijk bouwsel in de achtertuin van de buren wil, zal hij wensen dat de bouwverordeningen in acht genomen worden. Verordeningen die hij elders negeert.
   Een antwoord op de vraag, waarom mensen hardnekkig volhouden in hun ongelijk is waarschijnlijk verlies. Allerlei vormen van verlies. De Godvrezende is niet langer superieur aan al het andere in deze wereld, maar wordt gedegradeerd tot een kleine schakel in het hele proces, een speling der natuur. Hij is niet uitverkoren, noch bedoeld. En daarmee verschilt hij niet van de homo en de atheïst. De referendum aanvrager verliest de macht over het stuur en is uitgespeeld. Hij heeft niet meer rechten dan een ander, ook al schreeuwt hij nog zo hard. Lukt het niet te winnen met feiten, dan komen de leugens.
   De vreemdganger verliest ook. Hij kan niet vreemdgaan zonder de bestaande relatie en dus grijpt hij naar leugens. In feite streeft hij, als een rechtgeaard alpha mannetje, naar veelwijverij. Misschien is het aanvankelijk een troost voor de partner, dat het helemaal de bedoeling niet is om haar te dumpen, maar lang zal dat niet duren.

   Wij zijn geëvolueerd. Eh ja...lichamelijk dan. Onze voeten laten ons een marathon lopen en onze handen zijn in staat alles te maken wat ons nieuwe stukje hersens heeft bedacht. Maar in de hersenstam zit nog steeds ons oergoed. Onze zoogdierenbiologie, die strijd om macht, om gelijk, om veel vrouwtjes. Bij de een wat meer dan bij de ander, dat dan weer wel.