Miljoenen en miljarden tekorten, landen op het randje van bankroet. Je leest en je vreest. Ik ben geen econoom, kan zelfs nauwelijks begrijpen hoe onze financiële wereld in elkaar zit. Maar deze is zo ingewikkeld, dat zelfs economen volkomen tegenstrijdige meningen hebben over het oplossen van bijvoorbeeld het Nederlandse financieringstekort. De een zegt, dat verregaande bezuinigingen funest zijn voor de economie van dit land, de ander zegt dat er vooral bezuinigd moet worden.
Het financieringstekort mag niet hoger zijn de 3% van het bbp (bruto binnenlands product), dus minder geld uitgeven zou logisch zijn. Maar bezuinigingen treffen een economie en dus zou je ermee moeten uitkijken, want dat zou wel eens ten koste kunnen gaan van het bbp. Als dat lager wordt, wordt het financieringstekort percentueel nog hoger, zou je denken. Dan komt natuurlijk ook direct de gedachte boven, dat je in plaats van bezuinigen ook kan zorgen om de bbp te verhogen (dan wordt het financieringstekort percentueel lager). Dat zou kunnen door de economie te stimuleren. Maar zoals ik zei, ik heb er geen kaas van gegeten.
Is er een land zonder schuld? Nee. Zijn er in de westerse wereld veel burgers zonder een schuld? Een lening is een schuld, een hypotheek, maar ook een negatief saldo op een rekening of een rode creditcard. Kortom, de wereld heeft een enorme schuld. Al dat geld wordt geleend, maar ik vraag me af van wie! Alles en iedereen, landen, banken, bedrijven en burgers hebben schulden, dus biljoenen (dat is het getal dat tegenwoordig ineens 'duizend miljard' wordt genoemd, geen idee waarom) en misschien zelfs biljarden worden uitgegeven, zonder dat dat geld ergens is. Wie leent van wie, vraag ik me af. Toen er geen girale geldtransacties bestonden, was geld er wel of niet. Geld was de munt die je in je handen had. Had je geen munt, dan kon je deze ook niet uitgeven. Nu kunnen we rood staan en betalen daarvoor rente. Maar in feite bestaat dat geld helemaal niet. Het is alleen maar een negatief cijfertje op onze rekening. We moeten het natuurlijk wel een keer betalen, maar je kan best stellen, dat het geld door ons nog gemaakt moet worden. Dat kan door te werken. Dat werk zet je middels loon om in geld, of door iets te verkopen. Maar lukt dat niet en ga je failliet, dan verdwijnt dat fictieve geld ineens. Dan wordt het afgeschreven, niet meer inbaar. Wat eerst een schuld was, bestaat dan ineens niet meer.
De enige gezonde economische situatie is dus eigenlijk te vinden in een compound ergens in Afrika. Een groep mensen, die door middel van ruilhandel of met geld dat zij daadwerkelijk bezitten hun dagelijkse behoefte aanschaffen. Maar ook daar kan het voorkomen, dat iemand nog een geit aan zijn buurman schuldig is. Een geit, die niet bestaat, maar die nog wel geboren kan worden. Dat is logisch, want geiten planten zich voort. Geld niet. Of toch? Geld plant zich voort door rente. Maar een geit levert weer een volwaardige geit af. Levert een euro ook weer een volwaardige euro af, is de vraag. Dat duurt wel erg lang met 2% rente. Een geit is sneller volwassen. Volgend probleem: wat als de schuldenaar geen moedergeit heeft om een nieuwe geit te leveren? Dan wordt die nooit geboren en blijft de buurman tot sint Juttemis wachten op een niet bestaande geit, een afgeschreven geit, zogezegd.
Ik blijf me ondertussen afvragen, waar die biljoenen of biljarden aan schuld in deze wereld nou eigenlijk vandaan komen. Als ze in werkelijkheid echt niet bestaan, net als die geit, kunnen wij ze dan niet direct afschrijven? Probleem opgelost, zou je zeggen, want of je nou wacht op een geit die nooit geboren wordt of op een afgeschreven geit, dat maakt geen enkel verschil. Die geit krijg je nooit.
Ik schrijf dit, zodat economen in deze treurige tijden ook nog wat te lachen hebben.
No comments:
Post a Comment