De angst voorbij

Toen de wijde wereld nog onbekend terrein was, zetten we er kleine stapjes in. Langzaamaan de grens verleggend, in het tempo dat de mens eigen was. Vanuit de Achterhoek voor het eerst naar Amsterdam, en later van Amsterdam naar België, Duitsland en weer later Frankrijk in. Stappen die het menselijk brein net kon verwerken.
     Met de komst van het vliegtuig ging het mis. Wat tussen het vertrekpunt en het aankomstpunt lag, werd overgeslagen. Een bekrompen Nederlander zocht de zon en werd pardoes in Spanje gedropt, in een cultuur die hem volkomen onbekend was, met eten, waarvan hij gruwde. De zuurkool moest mee. Het zou gerust teleporteren genoemd kunnen worden en de, in deze tijd, vergelijkbare stap zou zijn, om een mens plompverloren naar de maan te beamen.

     Een tijd lang werd de wereld groter en groter. Werden we in ons eigen land alleen geconfronteerd met de bekende verschillen tussen Katholieken, Protestanten, Joden, socialisten, conservatieven, communisten, daar kwamen ineens de Islam, Boeddhisme, Hindoeïsme, dictaturen en kastenstelsels bij. Een verrijking had het moeten zijn, maar het merendeel van de menselijke breinen bleek niet in staat om het te volgen. Zolang dat alles op veilige afstand buiten Nederland bleef, was het prima. Je haalt de carnavalsstoet je huis niet in. Dat die stoet ook in omgekeerde richting bewoog, dat was niet de bedoeling. Vanaf dat moment werd de wereld eng, in beide betekenissen: angstaanjagend en smal. Alles was ineens dichtbij en bedreigend.

     Niemand hier heeft ooit gedacht aan de bedreiging die de toerist vormde voor de zuidelijke Europese cultuur. Het kon niet schelen dat topless zonnen de Katholieke bevolking shockeerde. Er was geen besef, dat het gedrag van de moderne vrije westerse meiden de oorzaak was van het machogedrag van de plaatselijke, mannelijke jeugd (en vaak ook oudere, getrouwde mannen). Een paar vliegtuigladingen toeristen met een grote bek veranderen een aardig dorpje in een carnavalsstoet, die niets ontziend alles met zich mee trok.

     Zo grof heeft Nederland het niet hoeven meemaken. Weliswaar kwamen al die wereldculturen en -geloven ook naar dit land toe, maar zij nestelden zich onopvallend en in kleine omvang tussen ons in. Toen de Nederlandse moeders niet meer met krulspelden en hoofddoek op hun boodschappen gingen doen, werd de hoofddoekdraagster een buitenlandse. Zwarte vrouwen uit Afrika lopen niet met blote borsten door de winkelcentra en de Imam komt nergens uit een minaret galmen. Alleen Boeddhabeelden hebben de Nederlandse interieurs en tuinen veroverd.

     De Nederlander is waarschijnlijk bang voor het verlies van zijn eigen cultuur, maar tot op heden is dat niet gebeurd. Niet door de Chinezen, niet door de Indiërs, niet door Turken, Marokkanen of Afrikanen. Het is als angst voor de oorzaak van een buikpijn. De dokter vraagt hoe lang je die al hebt. Al maanden. Dan antwoord de dokter: "Als het ernstig was, had je nu al bloed gepoept." De tijd zou inmiddels geleerd moeten hebben, dat de angst onzinnig is, dat het tijd wordt om eindelijk tot acceptatie over te gaan.