Ouwe lul!

Inleiding 1: Op twitter kwam Lodewijk Asscher voorbij met een bedankje voor de berichten die hij had ontvangen. Hij las er een paar voor: 'Schijnheilige rotkop heb je Asscher', 'Wat een paardenlul ben je', 'Dauw ze lekker in je reet Asscher (over vluchtelingen)', 'Wat een smerige huicheljood, die landverrader Lodewijk. Net zijn overgrootvader'. Asscher vraagt zich af, hoe deze mensen in hun privésfeer communiceren als ze het ergens niet mee eens zijn.
   Inleiding 2: Mijn in 2005 op 85 jarige leeftijd overleden vader werd op straat meerdere malen uitgescholden voor ouwe lul, met als toevoegingen 'val lekker dood' of 'rot toch op'.
   Inleiding 3: In de straat waar ik een aantal jaren geleden altijd mijn boodschappen deed werd eenrichtingsverkeer ingesteld. Dat was behoorlijk wennen en de eerste tijd vergat ik dat steeds als ik de insteekparkeerplaats verliet. Ik draaide dus naar de verkeerde kant uit en kon, omdat de weg te smal was, dat niet meer herstellen. Ik reed toen in een Range Rover, een hele hoge auto, waarmee het gevaarlijk was tijdens veel drukte een lang stuk achteruit te rijden. Ik kon kleine kinderen, die daar veel rondliepen, dan absoluut niet zien. Tijdens zo'n verkeerde draai begon een man vanuit een klein autootje me uit te schelden. Ik probeerde hem de situatie uit te leggen, maar dat lukte niet. Plots stapt zijn vrouw uit de auto, loopt op mij af en geeft me, door het open raam, een keiharde klap in mijn gezicht. Van een omstander kreeg ik het kenteken van de auto en maakte er werk van. Mijn nog jonge dochter zat naast me en was volledig overstuur van het incident.
   Inleiding 4: Mijn andere dochter was nog maar een jaar of vijf, toen zij door een veel ouder schoffie uit de buurt grof van een bankje werd afgeduwd. Ze kwam huilend naar me toe en ik wees het knulletje terecht. Hij rende naar huis en kwam terug met zijn moeder, die me de huid vol schold, omdat ik haar zoon terecht had gewezen en ik niets over hem te zeggen had.
   Inleiding 5: Mijn ex-man fietste na zijn werk, horeca, in de nacht of vroege ochtend naar huis over een smal fietspad langs een kanaaltje. Hij trof op een smalste stuk, onder een bruggetje twee gozers aan, die hem er niet doorlieten. Hij vroeg vriendelijk of hij mocht passeren, maar als antwoord kreeg hij na een paar minuten een stevige kaakslag. Daarna vertrokken ze.

De agressievelingen hierboven zijn allemaal blanke Nederlanders, geboren en getogen in Nederland. Fijn volk, vind je niet? De bewering van Wilders, dat blonde vrouwen niet meer over straat durven gaan vanwege vluchtelingen is complete onzin. Mijn beide dochters zijn bijzonder blond en hebben hele blonde vriendinnen en komen dagelijks en ook 's avonds en 's nachts gewoon op straat. In steden als Amsterdam en Haarlem en in een rustiger bebouwde kom als Santpoort, Velserbroek en IJmuiden. Als Wilders zou beweren, dat een aantal mensen al sinds een jaar of vijftien, twintig, angst heeft om de straat op te gaan omdat de Nederlander zo grof is geworden, dan kan hij misschien gelijk hebben, maar tot op heden bieden we de agressie redelijk het hoofd. Ik doe nog steeds volkomen onbezorgd mijn boodschappen.
   Twee en een half jaar geleden kwam ik in Turkije terecht en begon de vergelijking van de islamitische samenleving met mijn westerse achtergrond. Als eerste viel me op, dat kinderen zo ontzettend beleefd zijn, niet alleen voor ouderen, maar ook voor hun leeftijdsgenoten en ook voor jongere kinderen. Ik heb hier nog nooit kinderen op straat zien vechten, behalve stoeien voor de lol. Kinderen helpen waar dat nodig is, maken plaats en zijn benieuwd naar wat je te vertellen hebt. Ze vinden het een eer als je als volwassene aandacht aan ze besteedt. Een kwestie van opvoeding, dat realiseerde ik me direct. In Turkije geldt dat de ouderdom wordt gekoppeld aan kennis en ervaring en dus heb je respect voor volwassenen en zeker voor ouden van dagen.
   Maar mijn grootste verbazing kwam wat later, toen we in een winkel kennis maakten met C (23). Hij had economie gestudeerd en hielp nu zijn vader in de zaak voor bouwmaterialen. Omdat hij goed Engels sprak, hadden we al snel leuke gesprekjes. Op een keer zeiden we, dat hij maar eens langs moest komen als hij zin had. Een aantal avonden later bezocht hij ons. We hadden een hele gezellige avond en C werd een vriend van ons. Leeftijdsverschil 32 jaar. Eergisteren heeft hij ons weer bezocht (inmiddels 26). We gingen om vijf uur 's morgens slapen, na een avond en nacht doorbomen over politiek en allerlei andere zaken. Ik heb nog nooit een dergelijk contact met een twintiger in Nederland gehad. Mijn jongste dochter wil haar verjaardag niet eens vieren met haar ouders erbij. Ik mag 's middags het cadeautje brengen tijdens thee en taart. Dat hoort kennelijk bij oude mensen. Mijn andere dochter, nota bene met een 'beperking' (!), heeft gelukkig wel behoefte aan haar ouders.
   In Nederland is ouderdom een vloek geworden, letterlijk. Iemand op leeftijd is uitgerangeerd, telt niet meer mee, niet in het arbeidsproces en niet in de rest van de samenleving. Het gebrek aan respect voor ouderen vertaalt zich in onfatsoen en de onfatsoenlijke kinderen van vijftien, twintig jaar terug (die kleine meisjes van bankjes duwen en oude mannen uitschelden voor lul, en dat van hun moeder mogen doen) sturen nu tweets naar Asscher en slaan mijn ex en mij in ons gezicht. Ze hebben geen opvoeding genoten, althans niet de opvoeding die ze hadden moeten hebben.
   Dat ligt niet aan die kinderen en ik denk zelfs niet aan hun ouders. Het ligt veel meer aan het feit, dat de politiek in de vorige eeuw opkwam voor de laagbetaalden. Hun situatie moest serieus genomen worden, moest worden verbeterd. Terecht, ik ben namelijk zo links als maar kan, maar ik ben er ook van doordrongen, dat wanneer je een hoorbare stem geeft aan mensen zonder bijzonder veel kennis van wat voor zaak dan ook, je een geschreeuw in de ruimte krijgt, dat nergens toe leidt. Inkomen en macht behoren los van elkaar te staan. Voorbeeld: je geeft een kind een goed thuis, goed te eten en leert het wat tot zijn mogelijkheden behoort, maar je staat je autoriteit niet af. Je laat het kind niet je huishouden bestieren. Dat heeft de politiek in de vorige eeuw in zekere zin wel gedaan.
   Was daar in een democratisch stelsel aan te ontkomen? Ik denk het wel. Populisme is niet iets dat met de LPF begon, dat is al veel langer gaande, honderd jaar smeulend in onze samenleving. Politici hebben bewust of onbewust langzaamaan een gedrag geadopteerd, dat hen kiezers opleverde en de kerk verdween als moralistische hoeder. Van bekrompenheid en klasse ongelijkheid veranderde de maatschappij naar een van ons allemaal en kwam vervolgens uit op de intolerante samenleving van vandaag, met de waarden en normen (voor zover je het nog zo mag noemen) van een bevolkingsgroep, die letterlijk en figuurlijk tegen alles aantrapt wat ze niet uitkomt. En het belangrijkste vuilnis dat deze groep tegenkomt is de elite, de mens met een opleiding, de oudere met meer kennis en/of ervaring, de deskundige die waarschuwt. Zonder argumenten rest deze bevolkingsgroep niets anders dan schelden en vloeken. En degenen van hen die macht hebben, Trump, Erdogan en zo meteen misschien Wilders en Le Pen, trachten de argumentatie van de elite de kop in te drukken via het uitschakelen van de eerlijke pers (als eerste), vervolgens het oppakken van tegenstanders, dan het aanstellen van militairen en gelijk denkenden op cruciale posten, om als laatste de wet zo te wijzigen, dat een autocratie ontstaat.
   In Turkije heeft de minister van Binnenlandse Zaken op televisie laten weten, dat de elite een gevaar voor het land is. Hij beweerde dat hoe ongeletterder mensen zijn, des te wijzer hun standpunten. Trump meent om en nabij hetzelfde en zet de mainstream media weg als faliekante leugenaars, net als rechters die hem niet volgen. In Nederland doet Wilders hetzelfde, door de kritische journalistiek te mijden en debatten uit de weg te gaan. Zelfs de VVD neigt steeds verder die kant op om zieltjes te winnen. Er is een verschil tussen Nederland en Turkije: de laag opgeleide burger in Turkije is meestal redelijke gelovig en daardoor zal de maatschappij vooralsnog niet verloederen zoals die in Nederland, waar een deel van de bevolking haar mening alleen schijnt te kunnen omzetten in scheldkanonnades en agressie.

Bemoeizucht als voorbode van machtswellust

In het artikel van Betsy Udink in de Groene Amsterdammer (nr. 13) over Erdogan, schrijft zij 'Scheiding van machten, belangrijkste vereiste voor een democratie, lapt Erdogan aan zijn laars.' Dit statement wordt bekrachtigd door de rest van het artikel 'De wraak van de beyefendi (meneer de heer)', waarin zij onder meer de afgeluisterde telefoongesprekken letterlijk vertaalt.
   Toch weer schokkend, al was ik al op de hoogte van Erdogans machtswellust, want er is veel over geschreven en mijn Turkse familie informeert me met regelmaat over alle excessen, vrienden die om niets worden opgesloten, verdacht van complotten die er niet zijn, en mensen die jaren zonder proces in een cel vertoeven. Erdogan laat iedereen ontslaan die het niet met hem eens is en, als het even kan, sluit hij ze op.
   Helaas duikt hier in Nederland een vergelijkbare mentaliteit op. Staatsecretaris Teeven van justitie liet het Nederlandse volk weten, dat hij er alles aan zou doen om Volkert van der Graaf niet met proefverlof te laten gaan. Mark Rutte zei, dat zo'n proefverlof zolang hij hier was niet zou gebeuren. D66 en CDA eisen een debat over de kwestie van twee doodgeschoten dieven in Deurne. Met regelmaat bemoeit de politiek zich met zaken, waarmee het niets te maken heeft en dwingt inmenging af, beïnvloed de publieke opinie en doet daarmee aan opruiing.
   Een moordenaar, of die nu een BNer, politicus of een kluizenaar als slachtoffer had, krijgt en straf en zit die uit. Heeft hij recht op proefverlof of vervroegde vrijlating, dan is dat een voldongen feit. De politiek heeft niets te maken met deze gang van zaken, die door de geëigende organen wordt bepaald. Ook heeft de politiek niets te maken met de keuze van een (zeden)delinquent ten aanzien van zijn woonplaats, alsmede het risico dat hij loopt op wraakacties. Het is aan het OM om een straf te eisen en het is aan de rechter te bepalen, welke straf de wetsovertreder krijgt. Dezelfde rechter kan ook uitspraken doen ten aanzien van de periode na detentie.
   Voor de schietpartij in Deurne, waarvan de officier van justitie heeft gezegd, dat het hoogstwaarschijnlijk om zelfverdediging handelde, geldt hetzelfde Het tijdsbestek van 24 uur staat volkomen los van de grondigheid van een onderzoek. Als tien man een terras aanleggen, is het werk zo gepiept. Vooralsnog is alleen bepaald dat het echtpaar niet in voorarrest hoeft te blijven omdat er (nog) geen strafbare zaken zijn geconstateerd. Dat is een volkomen logische gang van zaken.
   Dat een aantal burgers direct in de pen klimt vanwege 'de moorden' was te verwachten. Dat een aantal politici zich als wolven op de materie stort is schokkend. Daarmee geven deze politici aan geen vertrouwen te hebben in justitie en de rechtsgang, waarmee zij een poot onder de grondvesten van onze samenleving afzagen. Een politicus zou beter moeten weten.
   Bemoeienis van politici met processen die de Nederlandse samenleving bezighouden, maar die buiten hun gezagsterrein vallen, neigt naar de machtswellust zoals Erdogan die in Turkije laat zien. Een strikte scheiding van machten is de verworvenheid van onze democratie en daaraan mag nog niet voor een millimeter worden getornd. Een politicus heeft allerhande andere middelen ter beschikking om een controlerende rol te spelen in geval zaken geen goed beloop zouden hebben of indien een ander beloop gewenst zou zijn. Indien justitie of de rechterlijke macht faalt, is het zijn taak via wetsvoorstellen en/of -wijzigingen voor verbetering van systemen te zorgen, maar niet om bij voorbaat individuele gevallen in de schijnwerpers te zetten. Vooralsnog is van falen geen sprake en dus kan de politicus de stoeptegel laten liggen als een fait accompli. Hij heeft geen stem die ertoe doet.
   In Nederland kan alles gezegd en geschreven worden, maar politici dienen hun positie niet te misbruiken ter vermeerdering van hun populariteit. Een politicus past een voorbeeldfunctie als het gaat om acceptatie van de wet en respect voor de scheiding van machten. Geeft hij dit voorbeeld niet, dan verlaagt hij zich tot het niveau van Geert Wilders en uiteidelijk van iemand als Erdogan.

Een gevoelig kettinkje

Vijftien regels over religie aan de muur van elke klas, het franse handvest van het seculiere onderwijs. Een van die regels: het is verboden om religieuze voorwerpen als kruisjes, hoofddoeken of davidsterren zichtbaar te dragen. Een enigszins weldenkend mens weet direct, dat het niet om die gouden kruisjes gaat, maar om de hoofddoeken. Hoe kan een regering zich wentelen in onzin, om een onzinnig verbod op hoofddoeken te realiseren?
   Elders in de wereld, in Turkije, is het inmiddels verboden om van tien uur 's avonds tot zes uur 's morgens in winkels alcoholische drank te verkopen. Erdogan, die door menig westers politicus nog wordt gezien als de man die Turkije naar het westen zal trekken en de EU zal binnensmokkelen, breekt in snelle vaart de seculiere staat af, terwijl Frankrijk diezelfde seculiere staatsvorm extremeert. In beide gevallen is sprake van grote intolerantie. In Frankrijk trekt de moslimhater aan het langste eind, in Turkije de islam. De grote verliezer van deze (en veel erger) maatregelen in beide landen is de burger.
   In Turkije zou 90 procent van de bevolking islamitisch zijn, maar het is dan ook niet mogelijk om 'niets' te zijn, niet te geloven. Turkije kent net als in ieder land ook de atheïst, maar dat kan niet op zijn ID. Daarbij kent het land ook nog de gematigde gelovige, de man/vrouw die wel in God gelooft, maar niet praktiserend is, geen kerk aanhangt, het een worst zal zijn of een ander een andere godsdienst aanhangt. Het gemiddelde beeld dat de Europeaan of Amerikaan van Turkije heeft is verkeerd: het is geen land vol geitenhoeders en pitteneters, er zijn ook grote moderne steden, geleerden (al dan niet opgesloten door Erdogan), kunstenaars (al dan niet opgesloten door Erdogan), journalisten (al dan niet...), andere knap denkende mensen (al dan niet...) en mensen die van een wijntje houden bij het eten (al dan niet...). Laat staan en lekker glas rakı. Een enorme massa Turken vrezen het ergste voor hun land: afbraak van de seculiere staat, zoals die ooit door Atatürk werd ingevoerd.
   In Frankrijk kan een meisje het van haar oma geërfde gouden kruisje niet meer zichtbaar dragen, omdat haar medeleerlinge dan een hoofddoek om mag knopen. Geen mens heeft zich honderden jaren lang gestoord aan een kettinkje met kruisje, maar sinds de hoofddoek in de ban moet, moet het kettinkje in de ban. Hoe zot kan het worden? Maar ook in Frankrijk zijn er weldenkende mensen, die het een worst zal zijn of een islamitisch meisje wel of geen hoofddoek draagt.
   De maatregelen in beide landen ontnemen de burger vrijheid. Westerlingen maken zich geweldig kwaad om islamitische verboden. Dat zijn niet alleen de simpele geesten, die per definitie de islam als verachtelijk beschouwen, maar ook de antropologen, die zielige meisjes willen redden van het kwaad. Om die zielige meisjes te redden van de hoofddoek of burka is het vervolgens toegestaan om andere meisjes beperkingen op te leggen. Let wel: het gaat hier vrijwel altijd om vrouwen, want die dragen sierraden en hoofddoeken. De westerse vrouw laat wat dat betreft net zo met zich sollen als de oosterse.
   En waar gaat het nu eigenlijk om? Om een uiting van de eigen persoonlijkheid. Wanneer wordt het dragen van een rode broek verboden of mag een man met een roze shirt de straat niet meer op? Wat te denken van een korte broek met behaarde mannenbenen en sokken in sandalen of een vrouw in een mantelpak? Wat kan het een mens schelen, wat een ander aan zijn lijf hangt en waar die uiting voor staat?
   De beperkingen zowel in Turkije als in Frankrijk staan doelmatig lijnrecht op elkaar, maar doen exact hetzelfde. Ze extremeren, en dat was juist waar we zo enorm voor moesten waken. Geen Fransman kan nog kritiek leveren op de onvrijheid van de mens elders in de wereld, terwijl Erdogan met gemak kan roepen, dat het in Europa geen haar beter is: bij jullie is een kettinkje al verboden!

De islamitische democratie

Vrouwenrechtenactiviste Hanan Shamoun beweerde gisteren bij Pauw en Witteman, dat je in de Arabische wereld niet moet denken aan zaken als democratie. Deze westerse kijk op de inrichting van een staatsbestel is volgens haar onjuist, met als argument, dat democratie een langdurig groeiproces is. Het westen heeft daar kennelijk, op Shamoun afgaande, de kans voor gekregen en de Arabische wereld niet.

   Deze stelling is niet terecht. Ten eerste bestaat ieder deel van de wereld even lang en kan men niet stellen, dat de westerse democratieën zich verscholen achter ondoorzichtige muren. Een dictatuur is het meeste gebaat bij het dom houden van zijn volk. Een goed voorbeeld van iemand in de islamitische wereld die niet die behoefte had was Atatürk, ofwel Mustafa Kemal, de man die na de eerste wereldoorlog het huidige seculiere Turkije stichtte. Behalve scheiding van kerk en staat en een nieuwe grondwet, zorgde Atatürk voor tal van hervormingen, als het vervangen van het moeilijke Arabische schrift door het Latijnse en het invoeren van familienamen. Hij liet duizenden scholen bouwen en maakte basisonderwijs gratis en verplicht.
   Er is geen enkele reden te noemen waarom Assad en zijn voorgangers, net als dictators in andere (Noord-Afrikaanse) landen, niet deze weg hadden kunnen kiezen voor hun volk, behalve dan om de absolute macht in handen te houden. Een macht die, dat moet gezegd, de invloed van de fundamentalistische islam op het dagelijks leven binnen de perken moest houden. Maar gelijktijdig was het mogelijk geweest om een bevolking middels onderwijs 'op te voeden' richting democratie. Grote vraag is wel, of een overwegend islamitische bevolking zich kan neerleggen bij een seculier staatsbestel. Het laatste laat zich gezien de recente ontwikkelingen in Egypte en Tunesië betwijfelen.
   Maar niet alleen die landen kampen met de oprukkende kerkelijke invloeden. Ook in Turkije, onder het regime van de gelovige Erdogan, verstevigt de macht van de islam zich meer en meer. Turkish Airlines bant alcoholische dranken, legerofficieren verdwijnen zonder of met nep processen zomaar 18 tot 20 jaar in de gevangenis en telefoongesprekken van mensen met buitenlandse familie of contacten worden afgeluisterd op trefwoorden en zo nodig vertaald. Een foute mening: de cel in. Het leger, groot voorstander van de seculiere staat, heeft geen top meer en de overgebleven hoge rangen trachten zo snel mogelijk af te treden, uit angst ook in het spel betrokken te worden. Binnenkort worden de gemeentes opgeheven en valt heel Turkije onder direct gezag van de president, die slechts wordt gecontroleerd door zijn stromannen.

   Er wordt geklaagd over enorme prijsstijgingen, over steeds grotere bureaucratie en onmogelijk op te volgen regels ten aanzien van handel en verkeer, maar als de gemiddelde Turk wordt gevraagd op wie hij stemt, dan is dat op 'de grootste', Erdogan. Het verband daartussen dringt bij het volk niet door. Een veel kleinere, goed opgeleide bovenlaag van de bevolking houdt zijn hart vast en ziet zijn land langzaam afglijden in verkeerde richting. Critici worden vermoord.
   Is een democratie mogelijk in een islamitisch land, dat is de grote vraag. Als een volk het belang van een seculiere staat niet begrijpt of inziet, dan waarschijnlijk niet. Alle inspanningen van Atatürk kunnen simpelweg om zeep geholpen worden door één man, omdat die macht wenst. En macht is snel verkregen: speel in op het gemoed van het eenvoudige volk, verhef hun religieuze waarden tot wet en de dictator is een feit.