Brief aan Peter Voser

Peter,

In de Volkskrant van zaterdag lees ik, dat u in 2011 een inkomen had van 8,7 miljoen euro. Dus: 'dat u dat verdiende', maar dat schrijf ik niet, want volgens mij verdient geen mens 8,7 miljoen euro per jaar. Een miljoen is al een bedrag waarbij een mens zich niets meer kan voorstellen. Althans, een normaal mens. Daarmee sluit ik u direct uit als behorende tot die categorie, al weet ik zelf absoluut niet wat een normaal mens precies inhoudt. Is dat iemand die elders in de wereld aan het verhongeren is, of ben ik het zelf, een mens met een mooi huis, een grote tuin en een auto? Gelukkig hanteren de VN criteria ten aanzien van waar een mens recht op heeft: een woning, eten en drinken, onderwijs, gezondheidszorg en werk, oh ja, en geluk. Ik weet niet hoeveel procent van de wereldbevolking een, meer of al deze zaken moet ontberen, dat zou ik moeten nakijken, maar het zijn er in elk geval heel veel. Maar dat weet u allemaal. U bent topfunctionaris bij Shell, dus u komt overal. U beweegt zich, zo ik mij voor kan stellen, over de wegen, die door multinationals zijn schoon gepoetst. Op die wegen liggen geen kadavers, geen bedelaars zonder ledematen, geen uitgemergelde resten van wat wij ooit mens noemden en u komt er zelfs geen bijstandmoeders tegen, maar alleen matini's, toastjes met kaviaar, 60 jaar oude whisky's en wellicht wat lijntjes coke.

Alleen als je iets verder kijkt dan de berm van die wegen of de hekken van de compound, kan je de ellende ontwaren, maar voor u staat deze te lezen in de Times, de foto's in National Geographic. En natuurlijk steunt u daarom rijkelijk het goede doel. In de VS komt u daar absoluut niet omheen, maar bovendien heeft u een naam op te houden en charity is wat dat betreft erg lucratief. Daarmee is uw geweten gesust en is uw salaris geen obstakel. U bent rijk, geslaagd in het leven. Uw kinderen, zo u die heeft, zullen het ook zijn en als ze het goed doen, zullen ook hun kinderen van uw miljoenen kunnen genieten. U bent de koning, wellicht de keizer, die het nageslacht heeft verzekerd, mits ze zich maar verstandig gedragen.

Misschien bent u een heel aardige man, intelligent (dat zal toch wel moeten?) en erg sociaal. Laat ik daar maar vanuit gaan, want daarop heeft u recht. Misschien ook bent u gul (daar is natuurlijk geen kunst aan met al die miljoenen). Dan blijft toch mijn vraag, hoe u een inkomen van 8,7 miljoen kunt accepteren. Ik gun u best een rijk leven, maar een mens kan zoveel niet opmaken aan datgene wat hij voor zijn levensonderhoud nodig heeft. U zult hard werken, veel verantwoordelijkheden hebben, maar dat geldt voor zoveel mensen in deze wereld, ieder op zijn eigen niveau. Een moeder in de Sahel moet zorgen dat haar kinderen blijven leven, een burgemeester moet zijn gemeente besturen, een bouwopzichter moet zorgen dat er geen klungelwerk wordt verricht. Bijna iedereen in dit leven heeft verantwoordelijkheden, die druk uitoefenen. Daarbij is hun etmaal net zo lang als het uwe: 24 uur. Het is nog nooit een mens gelukt, op een seconde na, er meer van te maken. Waarom worden uw 18 uur (ik trek er even 6 uur slaap vanaf) met miljoenen gewaardeerd en die van zoveel anderen met duizenden of angstvallig veel minder? Daarbij komt de vraag, of u erbij stilstaat, dat het huis waarin u woont er nooit zou zijn, zonder al die mensen die bouwen. 

Dat u geen eten zou hebben, zonder mensen die dat verbouwen. Maar ook, dat die mensen uw dure benzine moeten betalen. Wat bent u nu meer, dan die mensen? Is uw belang in deze wereld groter, dan dat van een boer of een huisvrouw? Is uw belang groter dan dat van een arts of chirurg, of zelfs een vuilnisman? Weet u hoeveel erger de wereld gaat stinken als hij er niet is? Wat moet u in dit leven zonder hen allen?
Ik vraag u om hierover eens goed na te denken. Ik vraag u niet, om uw inkomen te verlagen naar bijstandsniveau, want verschil mag er best wel zijn. Maar ik vraag u alleen eens te bedenken, of u wel recht heeft op al die miljoenen. U kunt zo'n mooi voorbeeld zijn voor vele andere...mag ik ze even graaiers noemen, die iedere verhouding uit het oog zijn verloren. Mensen die niet meer weten, wat de waarde van een euro is, behalve als deze aan een vat olie zit vastgeplakt. Mensen die mijlen ver boven het stof van deze wereld zijn gaan vliegen, alvast op weg naar hun hemel. Maar ook zij en u zullen tot stof wederkeren. En of er dan nog een hemel voor u is? Een made zal u, ondanks uw miljoenen, net zo lekker vinden als een sloeber en ieder mens fikt even goed.
Laat ik afsluiten met de vraag, hoe u denkt over de westerse beschaving? Het antwoord van Gandhi op die vraag was: "Dat zou een goed idee zijn!"

Ik wens u beterschap.