Al-Nakba, de ramp

De tachtigjarige oorlog. In de tijd dat ik daarover leerde op de lagere school, kon ik niet overzien hoe lang dat eigenlijk was. Op vijf jaar na zou het mijn vaders leven zijn geweest, maar in die tijd waren levens veel korter. Ik begreep later wel, dat er tijdens die lange oorlog niet voortdurend werd gevochten, maar dat het de 'status' was waarin de Nederlanden en Spanje zich bevonden. We hebben het dan over de periode 1568-1648.
   Driehonderd jaar later maar geen steek wijzer, vaardigen de Verenigde Naties resolutie 81 (1947) uit: Palestina moet worden opgedeeld in een Arabische en Joodse staat. De Arabische bevolking is het er niet mee eens en dus begint de Arabisch-Israëlische burgeroorlog om Palestina. De Arabieren verloren, Al-Nakba ('de ramp'), en vluchtten of werden verdreven. De Joden riepen in 1948 de staat Israël uit. Van de 850.000 Arabieren die daar woonden, bleven er 160.000 over. Meer dan 400 Arabische stadjes en dorpen werden verwoest. De Joodse regering nam wetten aan, die het na de wapenstilstand onmogelijk maakten om terug te keren en de Arabische bezittingen werden geconfisqueerd.

Arabische vluchtelingen 1948

   Dat de Arabische bevolking nooit akkoord is gegaan met de verdeling van Palestina (voortgekomen uit de Balfour-verklaring van de Britten in 1917: steun voor een Joods nationaal tehuis in Palestina) is niet raar: in die jaren was 78% van de bevolking moslim, 11% joods en een kleine 10% christen. Palestina behoorde vanaf 1516 tot het Ottomaanse (Turkse) Rijk. De Arabieren waren arme pachtboeren, die hun land door de Ottomaanse belastingdruk hadden moeten verkopen. Na WOI kwamen ze, met wat hulp van 'Lawrence of Arabia', onder Brits gezag. De belofte van T.E. Lawrence dat ze eigen gezag zouden krijgen, kon hij niet waarmaken.
   Inmiddels heten die Arabieren Palestijnen en leven tot de dag van vandaag onder het juk van overheersers. En nog steeds zijn de Palestijnen arm. In de Gazastrook, een gebied ietsje kleiner dan Zuidelijk Flevoland, wonen meer dan anderhalf miljoen mensen, waarvan de helft werkloos is. De bevolkingsdichtheid is 3500 (Nederland 448). Bijna een miljoen inwoners staat bij de UNRWA geregistreerd als vluchteling (of nakomeling daarvan).

Joodse vluchtelingen WOII

   Juist Joden zouden moeten weten, hoe dat voelt. Zij wilden een eigen land, maar dat willen de Palestijnen ook. Geen volk heeft meer recht op de geborgenheid van een eigen staat dan het andere. Dat is de wijsheid die wij nu bezitten, in de 21ste eeuw. Niemand is uitverkoren door wie of wat dan ook. Wij zijn allemaal mensen met dezelfde gevoelens en dezelfde rechten.
   De inmiddels 64-jarige oorlog tussen Palestijnen en Israëlieten is langer dan mijn leven aan de gang. Het merendeel van de Israëliërs wil dat het stopt, het merendeel van Palestijnen ook. Vergelding na vergelding (van weerskanten) roept volgende vergeldingen op, maar zonder de geldverslindende oorlogsmachine had van het hele gebied al decennia geleden een welvarend stukje wereld gemaakt kunnen worden, zowel voor de Palestijnen als voor Israël. Het had als voorbeeld kunnen dienen voor verdraagzaamheid, dat wat iedere God predikt.
   Waar het in de wereld allemaal verkeerd ging in voorgaande eeuwen, uit hebzucht, machtswellust en expansiedrang, het kan niet eeuwig met ons meegezeuld worden. Als er geen streep wordt gezet onder dat verleden, dan blijft de geschiedenis zich herhalen. Dan zal iedere generatie opnieuw haar pijn beleven en die willen vergelden. Als iemand denkt uitverkoren te zijn, dan heeft de lange gewelddadige geschiedenis van Palestina inmiddels wel bewezen, dat de mens er alleen voor staat. Waar blijft die hulp van bovenaf nu al 64 jaar?
   Nog zestien jaar te gaan, voordat het Palestijns-Israëlische conflict de tachtig jaar overschrijdt. Zestien jaar waarin veel mensen kunnen sterven, of zestien jaar vrolijke jeugd van een kind dat nu geboren wordt of de rustige oude dag van een bejaarde? Wat doen regeringsleiders hun bevolking aan? Maak een eind aan extremisme, want het is veel prettiger om te vergeven, om te geven, om een toekomst op te bouwen, om vooruitgang te zien, om dankbaarheid te ontvangen, om een boom te planten en de vruchten te plukken. Dát is wat iedere God verwacht van mensen.

Gazastrook afgelopen week

   Ik zie voortdurend de schreeuwende paniek van het Palestijnse meisje, dat een raket ziet neerkomen in haar buurt. Zij had moeten studeren of moeten rondwandelen in een park. Erken een Palestina en maak een einde aan deze gruwelijke omstandigheden. En anders? Stop dan maar met geloven in wat dan ook, want God, noch de dood maakt onderscheid tussen mensen en raketten, kogels en bommen al helemaal niet. Zo meteen kan Israël haar 16.000 reservisten weer naar een front sturen, allemaal burgers, om andere burgers te doden, maar de regering vecht alleen op papier. Zou dit een keuze van God zijn of van die mensen zelf?

Enige zegen van de evolutie: de Paracetamol

In Beieren zijn zijn ze het zat om te betalen voor de arme buren. In Jemen eten ze alles. In Israël is de Kadima-partij alweer uit de coalitie gestapt. Zomaar drie koppen uit mijn ochtendkrant, die me triggeren. Ze bevestigen gedachten, laat ik het zo zeggen.

     Schreef ik eerder niet over de politiek in Israël, die geen verkiezingen nodig blijkt te hebben om kabinetten samen te stellen of te ontbinden? Mijn mening wordt vandaag weer bevestigd. Als de wetgeving omtrent de dienstplicht voor orthodoxe joden en Palestijnen is geklaard, dan is de kans groot dat Kadima zich weer aansluit bij de coalitie. Ik vind dat wel een handige politiek. Voordeel ervan is, dat dure verkiezingen overbodig worden. Voor de politiek zelf is er nog een voordeel: je hoeft geen enkele rekening meer met je burgers te houden. Volgens mij heette dat dictatuur.

     In Duitsland geldt de Länderfinanzausgleich. Rijke deelstaten moeten aan het eind van het begrotingsjaar geld afstaan aan de arme deelstaten, omdat de wet voorschrijft, dat iedereen in Duitsland recht heeft op gelijke levensomstandigheden. Dat is een nobel streven, zou je denken, maar Beieren wil niet meebetalen aan de armeren. Sissi, de Beierse keizerin van Oostenrijk, zal zich waarschijnlijk omdraaien in haar graf. In Nederland zijn er mensen, die ontwikkelingshulp de nek willen omdraaien. In Duitsland dus nu al de ausgleich voor het eigen volk. Eigen? Zijn de Ossies nog wel eigen? Hoe zat dat dan met al die families die werden gescheiden door het prikkeldraad? Dan hadden ze maar niet achter die muur moeten blijven wonen en zich moeten laten doodschieten tijdens een vlucht.
     In Jemen hangt het vlees, vol vliegen, aan een haak in de winkel. Als wij het eten, worden we doodziek. Zo ook van het softijs uit een kar, die waarschijnlijk nooit wordt schoongemaakt. Maar als in Jemen de Nederlandse voedselveiligheidsregels zouden gelden, zouden de Jemenieten honger lijden, schrijft verslaggever Reem Kramer, die kennelijk voor het eerst een arm land bezocht. Omdraaien kan je het ook, Reem: als in Nederland geen voedselveiligheidseisen zouden gelden, zouden we in het buitenland niet ziek worden. Het is maar hoe je het bekijkt. Onze neus doet al lang zijn werk niet meer. Wij kijken op de houdbaarheidsdatum en gooien en masse eten weg, waar een Jemeniet een moord voor zou doen. Wij krijgen de kans niet meer enige natuurlijke weerstand op te bouwen, want wij geloven dat de lichtblauwe halo van Nutricia onze baby's sterk zal maken en dat antibacteriële zeep voor onzichtbare bedreigingen (uit een fles met sensor, want zelfs de zeepfles zelf is te vies om aan te raken) onze kinderen zal vrijwaren van ziekten. Dom, dommer, domst. De Jemeniet wordt niet ziek, Reem, omdat hij gewend is aan die bacteriën! Wij worden steeds zwakker van al die rottige Nederlandse regeltjes.

     Mensen zijn wonderlijke wezens. Dat komt waarschijnlijk, omdat onze hersenstam al zo ontzettend oud is (van toen we nog apen waren). In die hersenstam zitten zaken opgeslagen, die ons nog steeds als zoogdier laten functioneren en dat instinct is meestal sterker dan verstand. Een zoogdier ramt er met gemak op los, als hij met een lege maag eten ziet, maar met een volle maag doet hij daar geen moeite voor. Een mens daarentegen wil altijd meer, en ramt er het liefst voortdurend op los, om maar niets tekort te komen. Dat beperkt zich niet meer tot eten. Tegenwoordig is dat 'je iPhone of je leven!' Maar als we ons instinct keihard nodig hebben, die neus bijvoorbeeld, dan laten we het afweten en gooien we braaf ons eten weg op basis van een datum.
     De intelligentie, die ons door de evolutie is gegeven, heeft onze hersenstam niet aangetast of aangepast. Wij zijn nog volkomen oer, maar dan helaas vaak zonder reden. Het gaat zelfs verder, is dat je niet opgevallen? Rijke vrienden lenen nooit iets uit en geven altijd de lulligste cadeautjes. Hoe rijker, hoe gieriger.
     Met macht is het hetzelfde. Hoe meer macht een mens heeft, hoe vuiler hij wordt. Politici kunnen altijd wel plausibele argumenten vinden. Ze zijn niet voor niets politici. En zijn argumenten niet genoeg, dan is er altijd nog een leger. Maar ook het merendeel van de burgers is ervan overtuigd, dat men moet afblijven van zijn verworvenheden. Daarmee zijn wij nog steeds die apen van weleer, de alfa mannetjes voorop. Voor een werkelijk beschaafde wereld moeten wij van een aantal funeste instincten af. En daar zijn vast nog miljoenen jaren evolutie voor nodig.

     Ik betreur het ten zeerste, dat ik geen aap meer ben. In dit leven moet ik veel, wat ik verafschuw. Al die zaken die specifiek horen bij het leven van een mens. Als aap had ik nu in een boom gehangen, misschien op mijn leeftijd nog met een kind aan de borst, verwekt door de nieuwe alfa vent in mijn leven. Ik had er niet bij stilgestaan of ik daar te oud voor was, had geen moment gedacht de handjes van mijn koter wel of niet te moeten wassen en van luiers, rekeningen, stofzuigers en computers had ik nog nooit gehoord. Ik zou redelijk onbezorgd mijn leven hebben geleefd en geen moment wakker hebben gelegen van de dood, die ooit zou volgen, simpelweg omdat ik daar niet over na kon denken.
     Wat is nou het goede van de evolutie? Ik kan niets noemen. Het blijft volkomen leeg in mijn hoofd. Iedere menselijke verworvenheid is gebaseerd op overheersing, op macht, op het leven van de mens zelf, maar niet op enige verbetering van zijn soort. Integendeel. Minder dan ooit kunnen we omgaan met de natuur en met elkaar. Minder dan ooit zijn we in staat om gezond te leven en meer dan ooit bedreigen we ons eigen leefgebied. Onze intelligentie heeft ons doen vervuilen en ons egoïsme weigert in te grijpen. Wij willen al maar langer blijven leven, maar vergeten ondertussen om te leven of krijgen er de kans niet voor. Nog even en al onze natuur staat in potten op een balkon, omdat we onszelf hebben opgestapeld (wellicht instinctief de boom in?). Dit kan toch nooit de bedoeling zijn geweest?
     Het is goed dat ik hiervan hoofdpijn krijg. Hij is er toch, de enige zegen van de evolutie: de paracetamol. Ook goed voor een aap met borstontsteking.

Günter Grass

Günter Grass

Günter Grass ligt onder vuur, want hij heeft geschreven, dat de Israëlische politiek niet deugt. Wie wist dat nog niet? Natuurlijk, de halsstarrige denkers, die 'het oude volk' nooit een haar willen krenken.
     In 1948 werd de staat Israël uitgeroepen, op land waar niet-joden woonden. De Tweede Wereldoorlog had een schuld aan de Joden gecreëerd en de wanstaltige daden van het Duitse Nazisme moesten worden goedgemaakt. Dat dit ten koste ging van andere mensen in de wereld maakte toen even niet uit. Ging het de wereld wel om die schuld of om voor eens en voor altijd af te zijn van het feit, dat de Joden geen eigen land hadden? Waarom kregen de Roma geen eigen land?
     De geschiedenis van de joden is omstreden. Volgens de een werden zij altijd verdreven, volgens de ander zijn daar helemaal geen bewijzen voor. Ik heb nog te weinig gelezen, om tot een definitieve mening te komen, maar de theoriën van Shlomo Sand, Israëlisch geschiedkundige en hoogleraar aan de universiteit van Tel Aviv, staan mij het meeste na.
     Persoonlijk walg ik van termen als 'het uitverkoren volk'. Hoe je het ook wendt of keert, waar dit ook op moet berusten, ieder volk is uitverkoren, of ieder volk is het niet. Net zoals een neger niet minder is dan een blanke en die blanke weer niet minder dan een mongool. Maar dat mag je niet zeggen, want het jodendom heeft een lading gekregen sinds WOII en met ladingen gaan wij uiterst nerveus om.

Benjamin Netanyahu

     Maar goed, Günter Grass dus. Een ontwikkelde man, die politiek en godsdienst wel weet te scheiden. Iets wat velen niet zo goed afgaat. Anti regering Israël staat bij hen gelijk aan antisemitisme. Dus als je tegen de politiek van Nederland bent, ben je tegen katholieken, protestanten, gereformeerden, joden, islamieten? Op dat domme niveau kom je dan uit. Op dat domme niveau komt Netanyahu uit. En dat niet alleen omdat Günter nu stout is geweest met zijn vers, maar omdat hij op zijn zeventiende in dienst ging bij de Waffen-SS. Volgens mij was de jongen Duitser. In Nederland gingen jongens in het Nederlandse leger.
     Misbruik van valse argumenten, is dat. Er wonen meer joden buiten Israël dan erin. Veel van hen, maar ook veel inwoners van Israël, kunnen zich helemaal niet vinden in de Israëlische politiek. Op het moment staan vooral tijdschriften bol van misstanden in Israël. Gebrek aan woningen, torenhoge huren, de steeds groter, duurder en machtiger wordende groep orthodoxe Thora lezers, de enorme defensie uitgaven, de verdrijving van Palestijnen. Noem maar op. De agressieve politiek van Israël kan slechts voortduren, omdat Europa zich nog steeds schuldig voelt en omdat de NAVO haar strategische plek in het Midden-Oosten niet kan missen. En daar lijden vooral de Palestijnen onder. Intens vuile politiek, waar Obama helaas ook aan meedoet. Ik had hem hoger ingeschat.

Ortodoxe joden

     Het is mij liever dat Iran geen kernwapens heeft, maar dat geldt voor alle landen. Liever dat er geen oorlogen zijn. Liever dat er geen enge regeringen zijn, die zo de macht over een regio in handen hebben, en daar behoort Israël ook toe.
     Onze schuld is afgelost! Hitler is dood! Israël is een feit, waar niemand in de wereld nog omheen kan. Nu kunnen we het vrijelijk hebben over mentaliteit, over of die deugt of niet deugt, ongeacht of die joods is of niet.