Angst is een slechte raadgever

Dennis heeft een prachtige golden retriever. Als de asielzoekers in de Maastrichtse wijk Malberg hun intrek nemen in het nieuwe AZC, dan zal hij zijn vaste rondje blijven lopen met de hond, maar hij is wel bang, dat zijn hond geschopt zal worden. Volgens Dennis is de hond in islamitische landen namelijk een onrein dier.
   Jo is er vrijwel zeker van, dat Manjefiek Malberg weer zal afglijden naar vroeger tijden. "Waarom," vraagt de verslaggever van de NOS. Tsja, daar moet hij even over nadenken, maar dan is het antwoord daar: "Vanwege 190 asielzoekers!" Zelf is hij mans genoeg om zich te verdedigen, maar ouderen en kinderen, daar maakt hij zich wel druk over. In zijn achterhoofd zitten dan de gebeurtenissen in Keulen.
   Marij is bang voor de asielzoekers. Ze vraagt zich af of ze nog wel in haar tuin kan zitten, als zij arriveren. Ze denkt aan schrikdraad om haar tuin en maakt zich zorgen over een meter schutting, die zo in te trappen is. Dan neemt ze ons mee naar een stuk grasveld tussen garages, waar kinderen van alle leeftijden spelen en laat ons weten, dat die kinderen daar vogelvrij zijn.
   Zo'n twintig procent van de Malbergers is fel gekant tegen de komst van het AZC. Die twintig procent denkt, dat vluchtelingen verkrachters, inbrekers en moordenaars zijn. Waar denkt Jo aan, als hij aan vluchtelingen denkt? "Aan IS," antwoordt hij.
   Mijn eerste reactie op het lezen en bekijken van dit verslag van de NOS is ongeloof. Vervolgens maakt het plaats voor woede en daarna bedenk ik me, dat deze mensen waarschijnlijk nooit in een islamitisch land zijn geweest. Dat deze mensen niet veel meer kennen dan hun vertrouwde omgeving, landgenoten en wellicht met vakantie nooit veel verder zijn geweest dan de België of Duitsland. Of misschien wel, maar dan veilig in een all-inclusive of een van te voren besproken hotel in Spanje, waar ook de kroket te koop is.
   Marij zegt, dat de asielzoekers moeten inburgeren, maar dat Nederlanders bijgod niet weten wat hen met deze vluchtelingen te wachten staat. Dat klopt gedeeltelijk. In de media kom je een hoop onzin tegen, negatieve en onjuiste informatie, scheldpartijen en angstkreten. Het gewone verhaal, over doodgewone mensen is moeilijk te vinden.
   Ik woon een groot deel van het jaar in Turkije, in een oud huisje in een bergdorpje. Geen zwembad en geen luxe, behalve dan de prachtige natuur. Turkije is een land dat tot voor een paar jaar niet zoveel verschilde van Syrië, maar nu staan de huizen hier nog overeind, die in Syrië liggen inmiddels in puin. Er is geen thuis meer voor miljoenen Syriërs, het bestaat gewoon niet meer. Weggevaagd door een dictator, IS en allerlei andere rebellen en verzetsbewegingen. Wie held wil spelen kan meevechten, maar het is totaal niet duidelijk waarvoor hij dan vecht en tegen wie wel en wie niet. De chaos ten top. Wie wil blijven leven vertrekt, op de vlucht voor IS & Co., met niet meer dan een knapzak.
   Een week of wat geleden zat ik te eten bij de plaatselijke 'Mercan Pizza'. Het was bijna sluitingstijd en ik keek hoe het personeel de keuken schoonmaakte. Ik moest lachen...het is overal hetzelfde. Ooit was ik de vrouw van een restaurant eigenaar en ik weet dus heel goed hoe je keukens schoonmaakt en hoeveel werk dat is. Ik moest lachen, omdat ik dacht aan de angst voor die 'vreemde mensen' in Nederland. Hoezo vreemd? Ze doen en zijn precies als wij!
   Maar niet alles gaat precies zoals in Nederland, dat is waar. Als ik voor de tweede keer in een winkel kom, dan word ik in Nederland niet bijna omhelst. En in Nederland heb ik nog nooit een enorme pot zelf ingemaakte olijven van mijn huisbaas gekregen, laat staan een dagelijkse portie groenten van zijn land. Ook was er nooit een wildvreemde man, die me uren lang hielp met het zoeken van een bedrijf in een grote stad en me in de tussentijd thee aanbood. En ook werd ik tijdens mijn zoektocht naar een huurhuisje nooit door de buren van een leegstaand pandje binnengesleept voor een complete maaltijd. Nee, niet omdat ik vrouw ben, mijn man was er aldoor bij.
   Die zo gehate islam gebiedt, dat je reizigers moet voeden. Natuurlijk gebeurt dat niet meer in de steden, maar zodra je het platteland opgaat, dan krijg je als reiziger van alles toegestopt. Ooit passeerden we een aftandse schuur, waar een oud stel in bleek te wonen. Zo te zien hadden ze geen nagels om hun kont te krabben, maar we kwamen er niet omheen om wat plakjes tomaat en komkommer te accepteren. Diezelfde veroordeelde islam gebiedt, dat je tijdens het suikerfeest zoetigheid geeft aan anderen, dat je tijdens het slachtfeest vlees geeft aan minder bedeelden en zieken. En ben je een moderne Turk, dan stort je geld voor een goed doel. Ook rente berekenen over uitgeleend geld is uit den boze.
   Het zullen gewoontes zijn, die uiteindelijk misschien zullen verdwijnen in de steeds westerser wordende maatschappij, maar tot op heden kan ik nog genieten van deze geweldige mentaliteit. Het zit de mensen ingebakken om te geven. En dus leer ik nu langzaam, dat ik ook moet geven. Dat is telkens weer bedenken: "Oh ja, een paar potten eigengemaakte jam voor die en die..."
   Ik werd week bij het zien van de golden retriever van Dennis, want ik heb zelf ook zo'n prachtige hond van ruim een half jaar. Sommige Turken zijn erg bang voor honden en die lopen met een boog om ze heen, maar je moet me de kost geven hoeveel Nederlanders bang zijn voor honden. Ik heb er velen op mijn bank gehad. Toch struint het merendeel van de Turken op mijn honden af en aait de beesten. Zelfs moeders met kinderen van nog geen jaar komen naar mij toe en vragen of hun kind de honden mag aaien. Wat nog meer voorkomt is het fotograferen van kinderen met de honden. Nee, een islamiet trapt niet naar een hond of een kat, maar zal hem soms van een terras verjagen. In Griekenland heb ik de ergste dierenmishandeling meegemaakt. Kinderen die speelden met een prachtig wit konijn, van een heuvel afrolden, tot het dood was. Schoppen naar honden, katten in bomen hangen. So much voor het Christelijke geloof. Hier lopen de meeste honden los en leven buiten, in alle vrijheid. Die dieren zouden doodgaan op de flat van Dennis, met drie uitlaatbeurten per dag.
   Dennis, Marij en Jo stellen zich de vluchtelingen voor als een stelletje barbaren en denken kennelijk, dat de Syrische- en andere islamitische samenlevingen nog in een oertijd vertoeven. Dat beeld wil ik graag veranderen. Voor mij heeft de Turkse maatschappij een toegevoegde waarde, want ik ervaar alleen respect en tolerantie. Mijn vader werd op straat uitgescholden voor ouwe lul door jongetjes van een jaar of acht, maar dat is hier ondenkbaar. Islamitische jongeren hebben voor ouderen respect, want die leven langer en weten meer. In Muğla, een provinciestad, lopen meisjes innig gearmd, de een met lange rok en hoofddoek, de ander met een decolleté en minirok. Men accepteert de overtuiging van de ander, discriminatieloos. Zelfs voor mij was die aanblik in eerste instantie ongelofelijk.
   Angst voor vluchtelingen is regelrechte waanzin. Het is gebaseerd op uitlatingen van mensen, die ofwel beter weten maar gewoon xenofoob zijn, of van mensen, die nog nooit in een islamitisch land zijn geweest en alle negatieve berichten verzamelen en geloven. Zo wordt telkens Keulen aangehaald, maar het is al lang bekend, dat er tussen de Keulse 'verkrachters' geen enkele vluchteling zat. Het waren allochtonen, die al jaren in Duitsland woonden en uit andere landen kwamen dan Syrië. Iemand die kwaad wil, kan een heleboel bij elkaar verzinnen om mensen de stuipen op het lijf te jagen, maar wie zich dit laat aandoen is goedgelovig en zoekt niet naar waarheden, maar alleen naar argumenten om de eigen angst te voeden. En dan kan het ook nog zijn, dat mensen willens en wetens de negatieve informatie delen omdat ze racistisch zijn, niet omdat er sprake is van angst maar van diepgewortelde afkeer of haat. Daar is geen wapen tegen bestand.
   Argumenten als 'eerst de eigen bevolking helpen' kan ik me heel goed voorstellen, maar die kritiek moet richting politiek. Ik ben in Turkije terecht gekomen, omdat de crisis ons alles had ontnomen en dakloos zijn geen urgentie is voor recht op een sociale huurwoning. Mijn keus was een kartonnen doos of een piepklein huisje in Turkije. Dat is een volkomen belachelijke situatie, waaraan de politiek een eind moet maken. Een vluchteling kan daar niets aan doen. In alle gevallen dient de Nederlandse overheid te zorgen, dat mensen recht hebben op een woning, hoe klein ook. In een modern westers land behoren geen mensen op straat te slapen, of ze nu Nederlands zijn of ontheemde vluchtelingen.
   Voor alle bange Nederlanders luidt mijn advies, om de vluchtelingen welkom te heten en te omhelzen als medemens. Er is niets mooier dan kennis te maken met een andere cultuur, andere gebruiken, waarden en normen, over en weer. Een open houding naar vluchtelingen zal vriendschappen opleveren en de denkwereld verbreden, ander eten introduceren en andere feesten toevoegen aan ons bestaan. Maak vrienden, want die zijn geen bedreiging. Wees zelf een gastheer of -vrouw, want die zal liefde ontvangen.

Natuurlijke selectie

Evolueert de mens nog? Die vraag werd gisteren gesteld in Focus (NTR). Sherpa's wonen op grote hoogte (3.500 meter) en ieder normaal mens zou op die hoogte zuurstofgebrek hebben, maar Sherpa's niet. Eerst dacht men dat hun hemoglobine gehalte dan wel hoger zou zijn, maar dat bleek niet zo. Onderzoek wees uit, dat zij een veel fijnere vertakking van de bloedvaten hebben, waardoor het lichaam meer zuurstof uit het bloed kan opnemen. Het is de aanpassing van het menselijk lichaam aan zijn omstandigheden, zoals ook de mens zich met zijn lange benen aanpaste aan de vlakte, toen bossen in zijn woongebied verdwenen. Het antwoord is dus ja, de mens evolueert nog steeds. Dat is het beste te zien in gebieden met barre omstandigheden.

   De evolutie is een interessant gegeven. Ik zat meteen met de vraag, of het denkvermogen van de mens en zijn kennis ook invloed hebben op de evolutie. Niet in combinatie met bijvoorbeeld de medicijnen die wij hebben uitgevonden waardoor wij langer blijven leven, of de wetenschap dat bepaald voedsel beter is dan het andere, maar puur het denken. Neem bijvoorbeeld godsdienst.
   Er was een tijd dat de mens niets wist van zijn afkomst, niets wist over DNA, niets wist over de evolutie. Waar kwam hij vandaan en waar ging hij naartoe? Geloof in een hiernamaals (overal op de wereld te vinden) en een God was normaler dan atheïsme. Sinds Darwin weten we wie en wat we zijn en hebben veel mensen een hard hoofd in een God en een hiernamaals. We maken deel uit van de natuur, evolueren en zullen tot stof wederkeren, net als dier en plant. Ook voor wie nog steeds in een God gelooft, is de invloed van het atheïsme minstens zo groot, dat twijfel kan toeslaan.
   Voor rotsvast geloof komt dan een angst in de plaats. Die angst heb ik op veel manieren om me heen gezien, maar die werd pas herkenbaar na een ernstige ziekte. Een paar voorbeelden. Een man heeft zijn leven lang last van zijn maag en is bovendien een behoorlijk hypochonder. Op zijn 69ste komt zijn grootste angst uit: hij heeft angina pectoris, net als zijn vader en opa, die eraan stierven. De man sterft echter niet. Hij krijgt vijf bypasses en wordt uiteindelijk 85. Vanaf zijn 69 ste jaar heeft hij bovendien nooit meer last van zijn maag gehad en behalve dat hij zijn hartslag goed in de gaten hield, heeft hij nooit meer gefantaseerd over enge ziektes. Hij had zijn enge ziekte gehad en die overleefd. Een vrouw die eeuwig kwalen had, van migraine tot darmopstoppingen, er was altijd wat. Rond haar 50ste krijgt ze borstkanker, maar gelukkig, ze geneest. Sinds haar operatie heeft zij nooit meer klachten en voelt zich prima. Ze is opgewekt en geniet van het leven.
   Ja, ik moet natuurlijk met meer voorbeelden komen, maar dan wordt het zo'n lang verhaal. Waar ik naar toe wil is, dat de menselijke angst om ziek te worden en dood te gaan kennelijk verdwijnt op het moment dat die ziekte er is. Dan slaat de angst om in het gevecht om te blijven leven. En dan ook weet men waartegen men vecht. Er is duidelijkheid. Gezond zijn is daarmee in feite ongezonder dan ziek zijn, want inmiddels is al bewezen dat stress en angst een slechte uitwerking hebben op onze lichamelijke gesteldheid, op hart en bloedvaten en zelfs kankercellen kunnen aanzetten om zich te vermeerderen.

   Mensen die actief een gevecht leveren voor een gezond lichaam zijn wellicht niet beter af dan mensen die alles gelaten op zijn beloop laten, want het gevecht zelf kan in het kader van de angst worden geplaatst, terwijl de gelatenheid juist laat zien dat iemand die niet heeft. En is het niet beter om onze kinderen weer met een God op te voeden, om hun angsten tot het mimum te beperken? Je kan nog verder gaan: in het kader van de natuurlijke selectie zou het aantal angstloze mensen op den duur steeds groter moeten worden en de mensheid overheersen. Dat kunnen dan bijvoorbeeld de rokers, drinkers of dikke mensen zijn, maar weer niet als je door stress rookt, drinkt of teveel eet.
   Een ding staat vast: behalve als men de adrenaline nodig heeft om te vluchten of te reageren op een gevaarlijke situatie, is angst een kwalijke factor voor ons lichamelijk welzijn. Een constant verhoogd adrenalinepeil (stress) leidt tot ziektes. Wat dat aangaat kan ik alleen maar zeggen: wat moet komen komt toch wel, of je er nu bang voor bent of niet. En dus, wees niet bang, want dan komt het nog sneller.