De advocaat van Breivik meent, dat zijn cliënt gestoord is. Psychopaat. Zijn er voordelen te behalen voor de advocaat om, zonder enig psychiatrisch onderzoek, een dergelijke bewering te uiten? Dat moet wel, want anders zou hij er wel voor passen om dit op basis van slechts zijn eigen (niet vakkundige) bevindingen te beweren.
De schatting is dat Nederland tussen de 160.000 en 800.000 psychopaten telt. Van de 3000 gedetineerden wegens geweld delicten is slechts een klein deel moordenaar. En daarvan is weer een klein deel psychopaat. De meeste moorden worden gepleegd in de (emotionele) relationele sfeer. Niet iedere psychopaat is dus een moordenaar en niet iedere moordenaar een psychopaat.
De psychopaat is o.a. gewetenloos, koud, zijn gevoelswereld is (door het ontbreken van een moeder in zijn jeugd) niet goed ontwikkeld. Een paar beschrijvingen die me niet direct aan Breivik doen denken. Ofschoon zijn advocaat hem als 'steenkoud' bestempelt, waren eerdere berichten uit Breiviks directe omgeving anders. Natuurlijk komt het over als steenkoud, als iemand geen enkele spijt toont over een gruweldaad als in Oslo plaatsvond, maar die spijt mag je ook niet verwachten van de dader, die dit alles gedurende jaren zorgvuldig heeft gepland. Dan zou hij jarenlang hebben gehandeld in een vlaag van verstandsverbijstering. Dat is niet het geval. Hij heeft in alle bewustzijn een doel voor ogen gehad en dit uitgevoerd en, zoals hij zelf zegt, wat tot zijn verbazing nog beter lukte dan hij ooit had durven hopen, alleen omdat de politie pas zo laat op Utoya aankwam.
Breivik is een intelligente man, met politieke opvattingen en een vast omlijnd idee over hoe hij met deze opvattingen de wereldpers kon halen. Dat is hem gelukt. Hij heeft geschiedenis geschreven en zijn naam is niet meer uit te wissen, hoe graag we dat ook zouden willen. Geen vergetelheid voor Breivik, net als voor zoveel moordenaars, die door de roem van hun slachtoffer (bij Breivik het aantal) wellicht nog bekender werden dán hun slachtoffer (een theorie die Connie Palmen zo goed beschrijft in haar bundel 'Kleine filosofie van de moord'). Wie zal zich in de toekomst de namen van Breiviks slachtoffers nog herinneren?
Iemand die een daad begaat, die wij niet kunnen bevatten, noemen we snel gestoord. Maar kunnen we zijn beweegredenen écht niet bevatten? Ik wel. Onsterfelijkheid, roem, aandacht? Er zijn meer mensen die dat willen. Zie eens hoeveel mensen (kinderen) artiest willen worden, de schijnwerpers op zich gericht willen hebben, terwijl ze nergens in uitblinken. Programma's met voorbeelden te over. Waarvoor? Wat brengt het? Moeten we al deze mensen ook rekenen tot de psychopaten? Ik hoop het niet. Het gaat deze mensen naar mijn mening niet over het middel dat ze hanteren om hun doel te bereiken, maar om het doel zelf. Dat is niet, zoals wij denken, een prachtige song of een massamoord, maar puur hun bekendheid of roem. Het verklaart de matigheid van veel BNers.
Misschien is dat ook wel het grote probleem van de echte kunstenaars, de wonderkinderen. Hen gaat het niet om de roem, maar om hun product, dat een deel van hun wezen uitmaakt. Die roem krijgen ze er gratis bij en maar al te vaak vernietigt die roem hen ook. Een voorbeeld daarvan kregen we deze week met de dood van Amy Winehouse.
Kortom, Breivik is hooguit een narcist te noemen.
No comments:
Post a Comment