Ravotten in Spaarnwoude

Volgens mij was het gisteren, dat ik in de IJC bij de ingezonden brieven las, dat iemand verontwaardigd was over het beleid van recreatiegebied Spaarnwoude, om het onderhoud op speeltoestellen en bankjes te stoppen en slechte toestellen en bankjes te verwijderen. Een bezuinigingsmaatregel. De mevrouw vond het een rare zaak, vooral omdat er een Landal Greenpark komt en je dus meer toeristen naar het gebied wilt trekken. Het een sloot niet aan op het ander, vond ze.
   Vandaag meldt dezelfde krant, dat er geen grote speeltuin komt bij de Grote Buitendijk in Velserbroek. De natuurspeelplaats blijft wel en wordt zelfs onder handen genomen. Ook nu weer kritiek van omwoners, die daar graag speeltoestellen willen hebben. Mensen willen veel, zelfs in crisistijd. Zelfs al er zwaar moet worden bezuinigd op de zorg, dan vinden zij toch, dat de gemeente geld moet uitgeven voor speelgoed. Ik vraag me af hoe dat in die huishoudens gaat. Een sinterklaasavondje met heel veel cadeaus, maar zonder erwtensoep met roggebrood? Een kerst met brood, maar wel een flesje parfum?
   Waar is de realiteitszin gebleven, vraag ik me af. Er was ineens grote vraag naar natuurspeelplaatsen, omdat kinderen daar hun fantasie de vrije loop konden laten gaan. Ze konden daar, zoals wij vijftigers dat vroeger gewend waren, in de natuur spelen, hutten bouwen en lekker schaafwonden oplopen, maar ineens is er weer een roep om speeltoestellen, van die dingen die een kind voorschrijven hoe er gespeeld moet worden: trapje op en vervolgens naar beneden glijden. Geen fantasie voor nodig. Een touw? Dan ga je erin hangen. Maar hoe komt je een boom in? Hoe kom je er weer uit, dat is meestal een grotere vraag. Hoe bengel je ergens aan als er geen touw voorhanden is? Daarvoor is de fantasie van het kind nodig. Ook het spel in een bos vergt fantasie: wie is de slechterik en wie de goede en wie achtervolgt wie? Geen verstoppertje achter het gordijn, dat bol staat, maar achter een paar bosjes, waar echt niemand je ziet.
   Spelen in de natuur is het beste dat een kind kan overkomen. Het biedt een eindeloze vrijheid om spellen te bedenken en de natuur te leren kennen. Op rot hout kan je beter niet gaan staan en die dunne tak houdt je niet. Na een keer in de fout te zijn gegaan zal het een kind geen tweede keer overkomen. De les van de zwaartekracht. Zo werden wij vijftigers groot. Met builen, kleerscheuren, schaafwonden en kattenpoep aan onze handen.  Eens in het jaar ging je met oma naar de Lenaeushof (staan die letters in de goede volgorde?) en kwam je misselijk thuis van al het gedraai van die toestellen, of van het snoep met ijsje, dat veel meer was dan we normaal gewend waren. Ik hoor een kennis nog tegen mijn moeder zeggen "Het is vakantie, moeder!" naar aanleiding van onze vraag, of we een ijsje mochten halen. Nu liggen de ijsjes in het vriesvak en is het dagelijkse kost. Geen wonder, dat veel kinderen veel te dik zijn. In een speeltuin hoef je als kind ook niet te hollen. Je hangt in een touw, je glijdt naar beneden of je zit misselijk te worden op de draaimolen.
   Het is een goede keuze van het Recreatieschap Spaarnwoude om te bezuinigen op die toestellen. Laat die kinderen lekker hollen en klimmen. Het alternatief is het gebied volbouwen met Greenparks om de kosten te dekken. En wat betreft die banken, het is heel erg goed voor de spieren om lekker op het gras te zitten, plaid en picknick mand mee, houdt een mens soepel. En ook de gemeente maakt een goede keus: geen speeltoestellen maar een lekkere natuurplek om te ravotten ("stoeien, dollen, robbertje vechten, raggen, robbedoezen").
   Eisen, eisen, eisen. Om doodmoe van te worden.

Spaarnwoude hopelijk snel 'onveilig'

De 'bruidsschat' die het recreatieschap Spaarnwoude ooit meekreeg, is bijna op. Nog hooguit vier jaar en dan kan het Schap de boel niet meer onderhouden zoals het dat wil. Dat is een slechte zaak en dus is het Schap naarstig op zoek naar commerciële exploitatie, van derden wel te verstaan. Eén van die plannen is de bouw van een Landal Greenpark bij het Fort Benoorden Spaarndam. Dat fort maakt deel uit van de Stelling van Amsterdam, een oude verdedigingslinie die als werelderfgoed op de Unesco lijst staat. Het nu lekkende en steeds verder in verval rakende fort moet dan een bezoekerscentrum worden. Nee, een gedeelte ervan, want het moet ook nog een restaurant herbergen, de receptie van het park en er komen wat ruimtes, waarin je kan overnachten. Dat moet een speciale ervaring zijn: overnachten in een fort (?).

        Even afgezien van de grote groep tegenstanders (zie Stichting Natuurbehoud Fort Benoorden) van de bouw van een Landal park en de diverse berekeningen van aannemers die zeggen dat het opknappen van het fort veel goedkoper kan dan de 3 miljoen, die het Schap aangeeft, kan je ook stellen, dat het Schap er geen sluitende exploitatie op na houdt. Maar voor die constatering is het rijkelijk laat. Ofschoon?
        Spaarnwoude is een recreatiegebied, een natuurgebied. Maak je een wandeling, dat gaat dat over prachtig aangelegde paden door geweldig gemaaide grasvelden, nette bossages...precies zoals het in Nederland hoort: strak aangeharkt. Geen lol aan te beleven dus. Stijg je met een vliegtuig op van Schiphol, dan zie je het al: de verkaveling van Nederland. Een blokjespatroon, dat ik eigenlijk nog nooit ergens anders heb gezien. Zelfs in Zwitserland, waar de autokerkhoven netjes worden aangeveegd, zie je dat niet. Nederland is wat dat aangaat uniek lelijk. Alleen plaatsen als Naarden zijn leuk om vanuit de lucht te zien.
        Vandaag meldt mijn plaatselijke krant, dat het Schap delen wil sluiten, omdat er geen geld meer is voor onderhoud, want die plaatsen zouden dan onveilig worden. Het eerste wat me te binnen schiet is "Dan onderhoud je het toch gewoon niet!" Ooit lag hier Holtland, een oerbos dat zich uitstrekte van Alkmaar tot  Den Haag. Alles wat daarvan (gecultiveerd) over is, is een zielig stukje Haarlemmerhout. Het lijkt me geweldig om de natuur in Spaarnwoude zijn gang te laten gaan. Een nieuwe droom: een stukje woesternij zoals je ook  in andere landen ook tegenkomt. Ik zie Turkije, Griekenland, Spanje en Italië toch echt hun land niet aanharken. Waar zouden ze moeten beginnen? Als mijn zus in Turkije naar haar huis op de berg gaat, moet ze met haar motor slalommen om het asfalt tussen de gaten te vinden. En als we een stukje gaan wandelen is dat niet over paden, want die zijn er niet. Toch komen we altijd weer veilig thuis.

        Het woord 'natuur' betekent 'niet door de mens gewijzigde omgeving of omstandigheden'. In Nederland is dus helemaal geen natuur. Ik heb dan ook een nieuwe opdracht (en tevens een perfecte oplossing) voor het bestuur van het recreatieschap Spaarnwoude: Leg natuur aan! Dat kost helemaal niets en een dag later kunnen jullie jezelf opheffen.