Platter en Dikker

H.J.A. Hofland

Gisteravond presenteerde H.J.A. Hofland zijn boek 'Platter en Dikker' bij De Wereld Draait Door. Het is een lang essay over de 'nieuwe mens', met foto's van Roel Visser. Volgens Hofland is deze 'nieuwe mens' ergens een keer ontstaan (hij realiseerde zich dit zo'n tien jaar geleden voor het eerst) en komt hij met de tijd steeds vaker voor. Die nieuwe mens is plat(vloers) en dik, maar het kan ook 'of' zijn en natuurlijk zijn er ook magere mensen die plat zijn en dikke mensen die beschaafd zijn. Op iedere regel bestaat de uitzondering, wil hij daarmee zeggen.
        Nou kan ik me bij zijn constatering wel iets voorstellen. De huidige burger heeft absoluut minder respect voor de wereld om zich heen dan vroeger. We durven politie uit te schelden, we schoppen graag naar boven, we zijn onfatsoenlijk in het verkeer en zelfs een vrouw durft keihard 'kut' te roepen. Ik doe daar niet voor onder als iets niet goed gaat (maar mijn moeder riep elk uur van de dag 'godverdomme' en mijn vader 'alle Jezus', wat is erger?).
        Met de komst van Wilders kan je tegen de premier zaken zeggen als 'Doe eens normaal, man!' en een door een brievenbus pissende vent kan kamerlid worden. Het eind is zoek, zou ik zeggen. Het bevalt me niet, de verplatting van deze maatschappij. Dat durf ik wel toe te geven. Wat grove taal binnenshuis, oké, maar dan moet het toch wel ophouden. Ik zou het niet in mijn hoofd moeten halen om te vragen of onze burgemeester eens even 'normaal' zou willen doen. Het voorbeeld dat de landelijke politiek geeft is niet goed voor dit land. Punt uit.
        Gek genoeg kom ik in de voorbeelden die in mijn hoofd schieten geen dikke mensen tegen. Ook geen tatoeages. Zelf heb ik er bovendien drie en ik vind mezelf noch plat, noch dik, noch 'nieuw menserig'. Ik begrijp Hoflands titel van het boek dan ook niet. Ik vind het een kortzichtige stelling, die verschillende zaken met elkaar verbindt, zonder dat het verband bestaat. Je kan vragen stellen als waar platheid vandaan komt. Je kan analyseren waarom mensen steeds dikker worden. Je kan je afvragen, waarom de populariteit van tatoeages ineens zo'n vlucht heeft genomen, ook bij 'beschaafde' mensen. En je kan je afvragen, waarom managers en directeuren zo plat zijn geworden, dat ze enorme salarissen en bonussen sans rancune in hun zak steken. Maar dat zou nu te ver gaan.

Roel Visser

        Wat ik aan de kaak wil stellen is de reactie van Hofland op vragen van Matthijs van Nieuwkerk en zijn gasten. Hofland durfde niet uit te spreken, dat hij met zijn 'constatering' over de opkomst van de 'nieuwe mens' zijn wereld zag verloederen. Hij wilde er geen waardeoordeel aan verbinden. Hij liet dat over aan de lezers van zijn boek. Ik meende toch te zien, dat Roel Visser zich daar lichtelijk blauw aan ergerde. Hij was dan ook de enige, die zich nog enigszins in die richting begaf, maar helaas ook te gecamoufleerd.
        Als je dan zo'n boek schrijft, kom dan ook ronduit uit voor jouw waarheid. Noem het beestje bij zijn naam! Zeg dat je de nivellering van waarden en normen tussen verschillende lagen van de bevolking verafschuwd. Zeg dat je kots van dikke mensen, die hun vlees ontbloten zonder enige schaamte. Zeg dat je met dit boek probeert iets los te maken in onze samenleving. Dat het moet worden gezien als aanklacht tegen een almaar afzakkende maatschappij. Maar nee, het is een analyse. Hofland heeft en geeft geen waardeoordeel. Waarom schrijf je dan zo'n essay?
        Ik heb zelden een zootje mensen bij elkaar gezien, die meer om de hete brei heendraaiden dan gisteravond aan tafel bij DWDD. Daar kan zelfs de politiek niet aan tippen.

Ik heb een deel van 'Platter en Dikker' gelezen in de Groene Amsterdammer. Ik vond het een warrig verhaal dat, zoals ik al schreef, verbanden wil leggen die er niet zijn en oorzaken neerlegt, die erg veel vragen oproepen.